- İslamiyet öncesinde atasözlerine verilen isim.
- Türk milletinin yaşayışını, asırlar boyunca elde ettiği tecrübeleri, birikimini, dünya görüşünü, gözlemlerini ve anlatım gücünü savlarda görmek mümkündür.
- Savların (atasözlerinin) her nesil için yönlendirici ve eğitici bir fonksiyonu vardır.
- Kalıplaşmış olan bu sözler, millet hafızasında kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar gelmiştir.
- Türk savlarının yazılı ilk kaynakları 8. yüzyılda dikilen Göktürk Kitabeleri'dir.
- Uygur dönemine ait eserlerde de birçok sava rastlamak mümkündür.
- Türk dilinin ilk sözlüğü ve dil bilgisi kitabı olan Divan-u Lugat'it Türk de sav açısından önemli bir kaynaktır.
- Aynı dönemde yazılan Kutadgu Bilig’de İslamiyet'in etkisiyle sav yerine "mesel" sözcüğü tercih edilmiştir. Daha sonraki dönemlerde ise mesel sözcüğünün yanı sıra "darbımesel" de kullanılmıştır.
Sav Örnekleri
- Aç ne yimes tok ne dimes. (Aç ne yemez tok ne demez.)
- Ata oglı ataç togar. (Baba adamın oğlu babacan olur. / Oğul babasına çeker.)
- Bir karga birle kış kelmes. (Bir karga ile kış gelmez.)
- Endik uma evliğni agırlar. (Ahmak konuk ev sahibini ağırlar.)
- Erdem başı til (Erdemin başı dildir.)
- Ermegüke eşik art bolur. (Tembele eşik yokuş olur.)
- İrig erini yaglıg, ermegü başı kanlıg. (Becerikli adamın dudağı yağlı, tembelin başı kanlı)
- İt ısırmas at tepmes time (it ısırmaz, at tepmez; deme)
- İt karı bolsar yatıp ürür. (İt ihtiyarlarsa yatıp havlar.)
- Kanı kan ile yumas. (Kanı kanla yıkamazlar.)
- Koş kılıç kınga sıgmas. (Çift kılıç bir kına sığmaz.)
- Közden yırasa köngülden yeme yırar. (Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.)
- Ot tise agız köymes. (Ateş demekle ağız yanmaz.)
- Öd keçer kişi tuymas yalnuk oglı mengü kalmas. (Zaman geçer kişi duymaz, insanoğlu baki kalmaz.)
- Suv körmeginçe etük tartma. (Suyu görmeden pabuçları çıkarma.)
- Tag tagka kavuşmas kişi kişike kavuşur. (Dağ dağa kavuşmaz, kişi kişiye kavuşur.)
- Tılın tügmişni tışın yazmas. (Dille bağlanan dişle çözülmez.)
- Yırak yır savın arkış keldürür. (Uzak yerin haberini kervan getirir.)
- Ökünçlüg bolur tutşı övke işi. (Öfkeyle kalkan pişmanlıkla oturur.)
- Bu künki işing komda kılma yarın. (Bugünün işini yarına bırakma.)
İlgili Sayfalar
👉 Atasözleri ve Özellikleri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretmemiz için yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.