Edebi Sanatlar Çıkmış Sorular

(I) Güneş yavaş yavaş yükselirken antik kent aydınlanmaya başlıyor. (II) Güneşle birlikte, kentin geçmişindeki bilinmeyen yönlerin de ortaya çıkacağını sanıyor insan; ama bir süre sonra yanıldığını anlıyor. (III) Yüzyıllardır yalnızlığa alışmış, unutulmuş bu kentin geçmişini düşünüyor. (IV) Acaba bu tiyatro sahnesinde kaç oyun sergilendi, odeonda ne gibi sorunlar tartışıldı, ölümüne savaşlar nasıl yaşandı buralarda? (V) Bugün, bütün bunlardan habersiz, tarih sahnesindeki rolünü tamamlamış ve mağrur bir sessizliğe gömülmüş bir kentle karşı karşıyayız.
1. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişileştirme sanatı vardır? (2006)
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) III. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Papatyalar, badem ve eriklerden akıllı davrandı ve ‘üçüncü cemreye’ aldanmayıp sabırla bekledi.” cümlesindekine benzer sanatlı bir söyleyiş vardır? (2009)
A) Eskiden Beyoğlu, iyi kötü her şeyiyle Batı uygarlığının simgesiydi.
B) Beyoğlu bir zamanlar yalnız Türkiye’de değil, yakın doğuda da çok ünlüydü.
C) Beyoğlu, Türkiye’nin kültür başşehrinin önemli yerlerinden biri olma özelliğini bugün de korumaktadır.
D) İstenirse Beyoğlu yine eski saygınlığına, eski güler yüzlülüğüne ve çekiciliğine kavuşturulabilir.
E) Eskiden İstanbullular, Beyoğlu’na çıkarken derlenir toplanırlar, giyimlerine özen gösterirlerdi.

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen sanat yoktur? (2010)
A)Bizden evvel buraya inen üç dört arkadaş
    Kurmuştular tutuşan ocağa karşı bağdaş (mürsel mecaz)
B)Karlar etrafı beyaz bir karanlığa gömdü
    Kar değil, gökyüzünden yağan beyaz ölümdü (tezat)
C)Sardı katil gece dünyayı siyah bir kefene
    Bir emel yıldızı göz kırpıyor ancak aradan (teşhis)|
D)Öyle bir boşandın ki çöle benzer ömrüme
    Bir Nuh tufanı oldu, sel değil, sağanak değil (telmih)
E)Çiziyorum havaya dünyamı bir çiçekle
    Ve hayran bakıyorum bu rüya gibi şekle (istifham)

(I) Onun şiirlerinde, masal, şiir, deyiş gibi halk edebiyatı ürünlerinin etkisi görülür. (II) Halk diline yaklaşmaya da özen gösteren bu sanatçının dizeleri toprak kokan yağmur damlaları gibidir. (III) Satırların arasından dökülür okuyucunun duygu dünyasına. (IV) Davetkârdır, sizi kendi dünyasına yavaşça çekip alır. (V) O sesi ne zaman duydunuz, eşiği ne zaman geçtiniz, anlayamazsınız bile. (VI) Bu anlamda, resimleri de şiirleriyle büyük benzerlik gösterir sanatçının.
4. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde sanatlıca bir söyleyiş yoktur? (2010)
A) I. ve IV B) I. ve VI. C) II. ve V D) III. ve IV E) V ve VI.

Bir kâsedir alev dolu gönlüm yana yana
Men tâ senin yanında dahi hasretem sana
Yaşlar dökende söndüremez âteşimi su
Sunsan elinle kanımı içsem kana kana
5. Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2011)
A) Divan şiirine özgü benzetmelerden yararlanılmıştır.
B) Tezat sanatına başvurulmuştur.
C) Abartmaya başvurulmuştur.
D) Yinelemelere yer verilmiştir.
E) Didaktik bir boyut taşımaktadır.

Kendi hüsnünden utanmış da kızarmış yanağı
Yüzün örtüp kapamış saçları baştan aşağı
6. Bu dizelerde yer verilen sanat aşağıdakilerden hangisidir? (2012)
A) Hüsnütalil B) Tezat C) Tevriye D) Cinas E) Mecazımürsel

Şiirin en önemli unsurlarından biri de söz sanatlarıdır. Edebî sanatlar, dizelere çağrışım zenginliği ve çok boyutluluk katar.
7. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin, çağrışım yönünden zengin olduğu söylenemez? (2013)
A) Kanı çekiliyor evlerin
     Eriyip dökülüyor damlar
B) Sonsuzlaşan yollara dalmış
    Tasalı gözler olur camlar
C) Bir bahar sabahının karanlığında ıssız
    Gökte diz çökmüş iki titrek ışıklı yıldız
D) Güneşle beraber söndüğüm akşam
     Ağlayacak hangi rüzgâr kim bilir
E) Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi
    Her bahar gününde dertliyi, ümitsizi

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen sanat yoktur? (2013)
A) Dolu rüzgârla çıkıp ufka giden yelkenli
    Gidişin seçtiğin akşam saatinden belli (Hüsnütalil)
B) Uçuyor rüzgâr gibi altımdaki küheylan
    Ne kadar dizginlesem yavaşlayacak değil (Mübalağa)
C) Kuşlar küsmüş yuvaya, ağaçlar yaprak vermez
     Bu kavgalar bitecek, zulüm ebedî değil (Teşhis)
D) Gerçek, hayali aştı, ufuklar uzak değil
     En olmaz isteklere uzanmak yasak değil (Tezat)
E) Gül yaprağına döndü tekmesi düşmanların
     Sunulan zehir değil, saplanan bıçak değil (Teşbih)

Şiir topladım durdum karanlıklarında gecenin
Çocuklar yaz gecesinde ateş böceği toplar gibi
9. Bu dizelerde aşağıdaki edebî sanatlardan hangileri vardır? (2014)
A)Teşbih – Kinaye
B)İstiare – Teşbih
C)Teşhis – Tezat
D)İstiare – Teşhis
E)Kinaye – Tezat

Salındı bahçeye girdi
Çiçekler selama durdu
Mor menekşe boynun burdu
Gül utandı hicabından
10. Bu dörtlükte aşağıdaki edebî sanatlardan hangisi yoktur? (2014)
A)İstiare   B)Hüsnütalil   C)Teşhis   D)Tenasüp   E)Telmih

Gördüm ol meh dûşuna bir şâl atup lâhûrdan
Gül yanaklar üstüne yaşmak tutunmuş nûrdan
11. Bu beyitteki altı çizili sözcükte aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? (2015)
(meh: ay, dûş: omuz, lâhûr: bir tür kumaş)
A)İstiare B)Telmih C)Tevriye D)Kinaye E)Teşbih 

Divan şiirinde, edebî sanatlarla sağlanan derin ve yoğun bir anlam söz konusudur. Bunu gerçekleştirmek için bazen bilinen bir olaya ait birkaç anahtar kavram verilerek okuyucunun zihninde çağrışımlar uyandırılır, bazen dış dünyadaki gerçekliklerin sınırı zorlanır, bazen
de olaylar daha çarpıcı gerekçelere bağlanır.
12. Bu parçada özellikleri dile getirilen edebî sanatlar, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? (2015)
A)Tevriye – Kinaye – Hüsnütalil
B)Telmih – Teşbih – Tecahülüarif
C)Telmih – Mübalağa – Hüsnütalil
D)Tenasüp – Mecazımürsel – Mübalağa
E)Tenasüp – Kinaye – Tecahülüarif

Bu şehirde sokaklar seni düşünür
Bu sokaklarda evler seninle dolu
Bu evlerde huzur bir şarkıdır söylediğin
Sen yürürken bir kilim dokunur kilometreler boyunca
Düşer kaldırımlara nakış nakış güzelliğin
13. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2016)
A) Birinci dizede, insana ait bir özellik cansız bir varlığa nispet edilerek etkileyicilik sağlanmıştır. 

B) İkinci dizede, “seninle” sözcüğündeki mecazımürselle sevgiliye ait kimi özellikler çağrıştırılmıştır.
C) Üçüncü dizede, “huzur” ile “şarkı” sözcükleri arasında bir tezatlık söz konusudur.
D) Dördüncü dizede, sevgilinin güzelliği mübalağa yoluyla dile getirilmiştir.
E) Beşinci dizede, güzellik istiare yoluyla somut bir nesne gibi düşünülmüştür.

14. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen edebî sanat yoktur? (2017)
A) Nihayetsiz bir ova ağarttı benzimizi,
    Yollar bir şerit gibi ufka bağladı bizi. (Teşbih)
B) Ellerim takılırken rüzgârların saçına
     Asıldı arabamız bir dağın yamacına. (Teşhis)
C) Ölümü hatırlatan ne var bu resimde?
     Hâlbuki hayattayız hepimiz. (Tezat)
D) Zeybek, sendeliyorsun! O ne? Soluyor benzin
     Yere, eskisi gibi, hızlı vurmuyor dizin. (Telmih)
E) Dal bir gün dedi ki tomurcuğuna:
    Tenimde bir yara işler gibisin. (İntak)

"Her akşam güneşin battığı yerden / Gözlerin doğuyor gecelerime" dizelerinde "gözler" ay gibi düşünülmüş fakat "ay" söylenmeden onu çağrıştıran "doğmak" sözcüğü kullanılmıştır. Dolayısıyla bu dizelerde ---- sanatı yapılmıştır.
15. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2017)
A)Tezat    B)Mecazımürsel    C)Tevriye    D)Teşbih    E) İstiare

16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen edebî sanat yoktur? (2018)
A) Aramazdık gece mehtâbı yüzün parlarken
     Bir uzak yıldıza benzerdi güneş, sen varken (Tenasüp)
B) Gül gülse dâim ağlasa bülbül acep değil
     Zîrâ kimine ağla demişler kimine gül (Tezat)
C) Yûsuf'u gerçi görenler ellerin kestiler
    Gün yüzün gördü senin şakk oldu bedrin ayası (Telmih)
D) Sen akşamlar kadar büyülü, sıcak
     Rüyâlarım kadar sâde güzeldin (Teşbih)
E) Senin yanındayken, avuçlarımda
    Suda sabun gibi eriyor zaman (Teşhis)

I. 

Dedim dilber yanakların kızarmış 
Dedi çiçek taktım gül yarasıdır 
Dedim tane tane olmuş benlerin 
Dedi zülfüm değdi tel yarasıdır 
II.
Sabahtan uğradım ben bir güzele 
Dedim mahmur musun söyledi yok yok 
Ak ellerin boğum boğum kınalı 
Dedim bayram mıdır söyledi yok yok 
17. Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış bu dörtlüklerin ortak özelliklerinden biri değildir? (2019)
A) 11’li hece ölçüsünün kullanılması 
B) Benzer temaların işlenmesi 
C) Nazım şeklinin koşma olması 
D) Ahenk unsuru olarak redife yer verilmesi 
E) Tecahülüarif sanatından yararlanılması 

18. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde irsalimesel sanatına yer verilmemiştir? (2019)
A) Ziyaretten murâd olan duâdır 
    Bugün bana ise yarın sanadır 
B) Kardaşına kuyu kazarsa kişi 
    Kuyuya düşmek olur anın işi 
C) Ne siyâh eylemiş bu nâsiyeyi 
    Saçımı bembeyaz eden bahtım 
D) Balık baştan kokar bunu bilmemek 
     Seyrânî gafilin ahmaklığından 
E) Ahde vefâyı va’d-i tehî sanmasın ki dost 
    Gözden ırağ olunca gönülden ırağ olur 

Vermez selâm o serv-i hırâmân gelir geçer 
Yollarda ömr-i âşık-ı nâlân gelir geçer 
19. Bu beyitte altı çizili sözle yapılan edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir? (2020)
A) İstiare     B) Tevriye      C) Mecazımürsel     D) Teşhis       E) İntak 

Bu dünyaya sanki vefa gelmemiş  

Gelmişse de bir kimsede kalmamış  

Kim var ki dostundan cefa görmemiş  

Cihanda bir söze duran mı kaldı  

20. Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenemez? (2021)

A) 11’li hece ölçüsüyle yazıldığı  

B) Satirik şiire örnek olduğu  

C) Düz kafiye düzeninde olduğu  

D) Teşbih sanatından yararlanıldığı  

E) Redife yer verildiği 

21. Aşağıdakilerin hangisinde bir varlık veya durum, olduğundan az veya çok gösterilmemiştir? (2022)
A) Bâğ-ı cennetdür yüzün gûyâ dehânun selsebîl
Ka’bedür gûyâ cemâlün nûrıdur rûşen delîl
B) Seyl-i firâk gönlüm evin durmayup yıkar
Dünyâya gözlerüm yaşı deryâ olup akar
C) Göklere irişdi feryâd ile efgânum meded
Kuluna zulm eyleme devletlü sultânum meded
D) Kul itdün kâinâtı kendüne sultân-ı âlemsin
Güzellerde nazîrün yok perî-veş şekl-i âdemsin
E) Bu hicrânı işitsün ağlasun derd ehli âh itsün
Sen olmayınca sohbetde gözüm kime nigâh itsün

XIII. yüzyılda şairler benzetme yaparken “sevgilinin servi gibi uzun boyu” veya “sevgilinin gonca gibi küçük ağzı” şeklinde ifadeler kullanırdı. Bir sonraki yüzyılda “sevgilinin servi boyu”, “sevgilinin gonca ağzı” demek yeterli geliyordu. XV ve XVI. yüzyıllara gelindiğinde ise benzetme yapılırken sadece “servi” veya “gonca” sözcüğünü kullanmak yeterliydi çünkü servinin sevgilinin uzun boyunu, goncanın da küçük ağzını karşıladığı biliniyordu.
22. Bu parçaya göre XV. yüzyıldan itibaren aşağıdaki edebî sanatların hangisinin kullanımında bir artış görüldüğü söylenebilir? (2023)
A) Tecahülüarif
B) Telmih
C) Hüsnütalil
D) Tenasüp
E) İstiare

Gül üzülsün gonca açılsın bana sen gül yeter  

Ağlasın bülbüllerin ey gonca tek sen gül yeter  

23. Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2023)
A) Gül, iki anlamı da kastedilerek kullanılmıştır.  

B) Tekrar eden sözcüklere yer verilerek ahenk sağlanmıştır.
C) İnsana ait özellikler doğadaki varlıklara aktarılmıştır.
D) Karşıt anlamlı sözcüklere bir arada yer verilmiştir.
E) Bülbülün ağlaması güzel bir nedene bağlanmıştır.

Ne bende kaldı sevda
Ne sen eski o yarsın
24. Bu dizelerin başına aşağıdakilerden hangisi getirilirse cinaslı mâni oluşur? (2023)
A) Oyarsın  

Şirin’e Ferhat isen  

Varır dağı oyarsın

B) Düşümdeki o yarsın  

Ferhat gibi âşıksan
Sözlerime uyarsın

C) Benim ile yar sevda
Dumanlı kara sevda
Ne sende var bir vefa

D) Ne sevdalıklar kalsın
Ne hasretlikler olsun
Ne dünya dönedursun

E) Sevda
Başıma bela sevda
Kederler beni sarsın

*Güzelleme türünde kaleme alınmıştır.
*Klasik âşık ve sevgili tipinin yansımaları görülmektedir. 

*Mübalağa sanatına başvurulmuştur.
*Tam kafiye kullanılarak ahenk sağlanmıştır.
25. Verilen özellikler aşağıdaki dörtlüklerin hangisinde bir arada görülmektedir? (2023)

A) Nesin methedeyim bir kaşı kara
Şu sineme açtı onulmaz yara
Cümle tabip gelse derdime çara
Derdimin dermanı Lokman’a kalsın

B) Ok atılır karasından 

Hak saklasın belasından 

Köroğlu’nun narasından 

Her yan gümbür gümbürlenir

C) Karşımızdan gelen aceb yar m’ola 

Benim gibi yaralanmış zar m’ola 

Benim sevdiğimden güzel var m’ola 

Hakk’ın yarattığı kullar içinde

D) Boşuna kendimi eyledim helak 

Görünmez gözüme o hürü melek 

Zalim yar giyinmiş sihirli gömlek 

Arkasında geze geze usandım

E) Âdem’den bu deme neslim getirdi 

Bana türlü türlü meyve yetirdi 

Her gün beni tepesinde götürdü 

Benim sadık yârim kara topraktır

👉 Bu testi pdf olarak indirebilirsiniz!

İlgili Sayfalar

👉 Karşılaştırmalı Söz Sanatları (yeni)

👉 Konularına Göre Çıkmış Sorular

👉 Çözümlü Konu Testleri

👉 Yıllara Göre Tüm Sınavlar

Cevaplar 

1.D  2.D  3.E  4.B  5.E  6.A  7.E  8.A  9.B  10.E 11. A  12.C  13.C 14.D  15.E  16.E  17.E  18.C  19.A  20.D  21.E  22.E  23.E  24.A  25.C