Hesap bilmem
Muhasebede memurum
En sevdiğim yemek imambayıldı
Dokunur
Bir kız tanırım çilli
Ben onu severim
O beni sevmez
1. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisine bir örnek yoktur?
A) Soru zamiri
B) Nicelik zarfı
C) İşaret zamiri
D) Belgisiz sıfat
E) İşaret sıfatı
Çözümü
Soru zamiri: nedir
Nicelik zarfı: en sevdiğim
Belgisiz sıfat: bir kız
İşaret sıfatı: bu benim çilem
Cevap C
Yeşil türbesini (I) gezdik dün akşam,
(II) Duyduk bir musiki gibi zamandan
Çinilere (III) sinmiş Kuran sesini
Fetih günlerinin saf neşesini
(IV) Aydınlanmış buldum tebessümünle
İsterdim bu eski yerde seninle
Baş başa (V) uyumak son uykumuzu
Bu hayal içinde...Ve ufkumuzu
2. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangi ikisi çekimli eylemdir?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III D) III ve V E) IV ve V
Çözümü
"...sinmiş Kuran sesi" - sıfat-fiil
"Aydınlanmış (halde)" - sıfat-fiil
"uyumak" - isim-fiil
Dizelerdeki (I) gezdik ve (II) duyduk çekimli eylemdir.
Cevap A
Cahit Sıtkı Tarancı gibi büyük şairlere on sayfanın altında yer verilirken kimi şairlere daha fazla yer ayrılmış olması, kesinlikle bir nitelik değerlendirmesinden değildir. Bu dengesizliğin nedeni, çeşitli anlayışlarla şiir yazanların birkaç sayfa içinde tanıtılamamasıdır.
3. Parçada aşağıdaki sıfat türlerinden hangisine örnek yoktur?
A) Belgisiz sıfat
B) Niteleme sıfatı
C) İşaret sıfatı
D) Asıl sayı sıfatı
E) Soru sıfatı
Çözümü
Belgisiz sıfat: birkaç sayfa, kimi şairler
Niteleme sıfatı: büyük şairler, çeşitli anlayışlar
İşaret sıfatı: bu dengesizliğin nedeni
Asıl sayı sıfatı: on sayfanın...
Cevap: E
(I) Bu antolojide şairler okura bütün (II) önemli özellikleriyle sunulmak istenmiş, kitabın (III) çok büyümemesi içinde ayrı ayrı (IV) her şairde en (V) az sayfa sayısına inilmeye çalışılmıştır.
4. Parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi sıfat değildir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
Çözümü
"Bu antoloji" - işaret sıfatı
"önemli özellikler" - niteleme sıfatı
"her şairde" - belgisiz sıfat
"az sayfa sayısı" - niteleme sıfatı
"çok büyümemesi..." - nicelik zarfı
Cevap C
Ötesi yok şehre ulaşınca kaderin yolu
Pişman bir el kapayacak kapısını ömrünün;
Hatırlayacaksın beni gözlerin yaşla dolu,
Güzelliğin yalnız, mısralarımda kaldığı gün
5. Dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Niteleme sıfatı (pişman bir el)
B) İşaret zamiri (ötesi)
C) Birleşik zamanlı eylem
D) Kişi zamiri (beni)
E) Birden fazla edat (yaşla dolu, sadece anlamında kullanılan yalnız)
Çözümü
Niteleme sıfatı: pişman bir el
İşaret zamiri: ötesi
Kişi zamiri: beni
Birden fazla edat: yaş-la dolu ve sadece anlamında kullanılan yalnız
Cevap: C
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde soru sıfatı kullanılmamıştır?
A) Ne gazeller ne de saz sesleri var
Kim bilir hangi derinliklerde
B) Düşünür derim ki: bu odalarda
Kim bilir, kaç kişi oturmuş, yatmış
C) Kaç yanık yolcuya soğuk su verdi,
Değdi kaç dudağa çoban çeşmesi
D) Nerden çıktı bu cenaze? Ölen kim?
Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar?
E) Nasıl istersen öyle dinle, bakın
Dalların zirvesindeyiz ancak
Çözümü
A şıkkında "hangi"
B şıkkında "kaç"
C şıkkında "kaç"
D şıkkında da "kaçıncı" sözcüğü soru sıfatı olarak kullanılmış. E şıkkındaki "nasıl" sözcüğü ise soru zarfıdır.
Cevap: E
7. Aşağıdakilerin hangisinde "yalnız" sözcüğü sıfat olarak kullanılmıştır?
A) O, yalnız ayna satardı
Ve bir gün aynalı çarşıda öldü
B) Köşeleri dönerken peşime takıl der de
Seni yalnız bırakır bir meydandan geçer de
C) En yalnız kamışlardan örülmez mi
İnce hasırlar? Neden bu yitmişlik?
D) Rabbim! İnsanoğullarından çektiğim yeter
Yalnız senin ellerin gezinsin ömrümde
E) Umutsuzdu, yalnızdı, hali yoktu,
Canı çok yanıyordu günlerden beri.
Çözümü
A ve D şıklarında "sadece" anlamında olduğu için edat,
B şıkkında eylemin anlamını durum yönüyle belirttiği için zarf,
E şıkkında isim,
C şıkkında ise ismi nitelediği için sıfattır.
Cevap C
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sıfat tamlaması yüklem görevindedir?
A) Yatağımın yanında esmer bir duvar vardı
Üstünde yazılarla hatlar karışmışlardı
B) Dost dost diye nicesine sarıldım
Benim sadık yârim kara topraktır
C) Dere boyuna vardık, toktuk, sıcaktık
Otlarda sırtüstü yıldızlara baktık
D) Kalanları ağlıyor gidenin
Benim gözlerim kuru
E) Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin!
Benim doğduğum köyler de güzeldi
Çözümü
B şıkkındaki "kara toprak" sıfat tamlaması ek eylem alarak yüklem görevine getirilmiştir. Cevap B
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde farklı türde sıfatlar bir arada kullanılmıştır?
A) Bilmezsin kaç gece böyle ağladım!
Şimdi tecrübem var, artık anladım
B) Hem küçük hem güzel hem utangaçtı
Gözleri gözümden daima kaçtı
C) Kuruyan gözlere yaş gönderen bu
Sızmadı toprağa çoban çeşmesi
D) Ne şair yaş döker ne aşık ağlar,
Tarihe karıştı eski sevdalar
E) Yeşil türbesini gezdik dün akşam
Duyduk bir musiki gibi zamandan
Çözümü
E şıkkında "yeşil" sözcüğü niteleme, "bir" sözcüğü de belgisiz sıfat olarak kullanılmıştır.
Cevap E
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı sıfat-fiil grubu olan bir sıfat tamlaması vardır?
A) Bu aşamada öncelikle milli edebiyat akımının Türk edebiyatı tarihindeki yeri irdelenmelidir.
B) Bir yazarı, bir dönem içine yerleştirmek, onun yapıtı hakkında bazı genellemeler yapmayı neredeyse kaçınılmaz kılar.
C) Anadolu'nun çeşitli yerlerinde görev yapan Reşat Nuri Güntekin, ilköğrenimine Çanakkale’de başlar.
D) Akşam Güneşi'nin ana karakteri Nazmi, son derece hareketli bir yaşam sürdürmektedir.
E) Psikanaliz kuramına göre, bireyin erken çocukluk dönemindeki deneyimleri, onun kişilik yapısının oluşumunda belirleyici bir rol oynamaktadır.
Çözümü
sıfat-fiil grubu: "Anadolu'nun çeşitli yerlerinde görev yapan"
sıfat tamlaması: Anadolu'nun çeşitli yerlerinde görev yapan / Reşat Nuri Güntekin
Cevap C
11. Aşağıdaki dizelerin hangisindeki altı çizili sözcükler türleri bakımından aynıdır?
A) Zamanla nasıl değişiyor insan
Hangi resmime baksam hen değilim
B) Neden böyle düşman görünürsünüz;
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar?
C) Deniz yırtılır kimi zaman,
Bilmezsiniz kim diker
D) Siz geniş zamanlar umuyordunuz
Çirkindi dar vakitlerde bir sevgiyi söylemek
E) Ayva sarı nar kırmızı sonbahar!
Her yıl biraz daha benimsediğim
Çözümü
A şıkkında "nasıl" zarf, "hangi" sıfattır.
C şıkkında "kimi" sıfat, "kim" zamirdir.
D şıkkında "geniş" sıfat, "çirkindi" isimdir.
E şıkkında "kırmızı" sıfat, "biraz" zarftır.
B şıkkında ise hem "böyle" hem de "dost" sözcükleri zarf olarak kullanılmıştır.
Cevap B
Seçtiği ilginç ayrıntılarla, yaptığı benzetme ve karşılaştırmalarla yapıtlarında okura, doğanın temiz havasını soluturdu.
12. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Tamlananı sıfat almış belirtili isim tamlaması
B) İle edatı
C) Birden fazla türemiş sözcük
D) Fiilden türemiş birden fazla isim
E) Hem iyelik hem yönelme ekini almış bir isim
Çözümü
Tamlananı sıfat almış belirtili isim tamlaması: doğanın temiz havasını
İle edatı: ayrıntılar-la ve karşılaştırmalar-la
Birden fazla türemiş sözcük: seçtiği, ayrıntı, yapıt...
Fiilden türemiş birden fazla isim: yap-ıt, doğ-a, oku-r
Hem iyelik hem yönelme ekini almış bir isim: yok
Cevap E
Ne güzel geçti bütün yaz,
Geceler küçük bahçede
Sen zambaklar kadar beyaz
Ve ürkek bir düşüncede,
Sanki mehtaplı gecede,
Hülyan, eşiği aşılmaz
Bir saray olmuştu bize;
Hapsolmuş gibiydim bense,
Bir çözülmez bilmecede
13. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Soru zarfı
B) Durum zarfı
C) Birden fazla edat
D) Sürerlik eylemi
E) Birden fazla belgisiz sıfat
Çözümü
Soru zarfı: Ne güzel - "Ne" sözcüğü dizede "ne kadar" anlamıyla kendi türünden bir sözcüğün anlamını belirtmiş.
Durum zarfı: güzel geçti
Birden fazla edat: kadar, sanki, gibi
Birden fazla belgisiz sıfat: bütün yaz, bir düşüncede, bir saray...
Sürerlik eylemine örnek yok.
Cevap D
Güneye doğru indiğimizde göz alabildiğine uzanan bir ovayla karşılaştık. (II) Ova, güneşli ve dalgasız bir denizden daha da düzdü. (III) Yolda gelirken gördüğümüz, çılgınca esen rüzgârların oluşturduğu tepecikler burada yoktu. (IV) Uzaklarda, bir insan boyu yükseklikte, kubbeleştirilmiş küçük küçük toprak yığınları vardı. (V) Merakla bu yığınlara yaklaştık.
14. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede, birden fazla edat vardır.
B) II. cümlede, birden fazla bağlaç vardır.
C) III. cümlenin yüklemi ek eylem almış bir isimdir.
D) IV. cümle basit yapılı bir cümledir.
E) V. cümlede, ilgeç kullanılmıştır.
Çözümü
I. cümlede e doğru ve ova-ile edat
II. cümlede ve ile de bağlaç
III. cümlede "yok idi"
IV. cümlede eylemsi kullanıldığı için cümle basit değil birleşiktir.
V. cümlede "merak-la" edat
Cevap D
Gönlüm bir çobandır akşam olunca
Bir çardak dibinde ağlar bir çoban
İçine yalnızlık ufku dolunca
Yolları uç uca bağlar bir çoban
15. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
A) Bir sıfat tamlaması yüklem görevinde kullanılmıştır.
B) Birden fazla tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır.
C) Bir sıfat tamlaması özne görevindedir.
D) İkileme dolaylı tümleç görevinde kullanılmıştır.
E) Birden fazla çekimli eylem vardır.
Çözümü
"bir çobandır" ilk dizede yüklem olarak kullanılmıştır.
tamlayanı düşmüş isim tamlamaları: (benim) gönlüm, (onun) içine
"bir çoban" ikinci dizede özne olarak kullanılmıştır.
"uç uca" dördüncü dizede dolaylı tümleç değil zarf tümlecidir.
çekimli eylemler: "ağlar", "bağlar"
Cevap D
Daima eğeceksin başkalarına boyun;
Hülyana karışmasın ne şehir ne de çarşı
Yamaçlarda her akşam batan güneşe karşı
Uçan kuşları düşün, geçen kervanları an,
Mademki kara bahtın adını koydu çoban!
16. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birden fazla bağlaç
B) Anlamca kaynaşmış birleşik eylem
C) Edat
D) Farklı türlerde eylemsiler
E) Birden fazla sıfat tamlaması
Çözümü
Birden fazla bağlaç: "ne..ne", "de", "madem-ki"
Anlamca kaynaşmış birleşik eylem: "boyun eğmek"
Edat: "e karşı"
Farklı türlerde eylemsiler: dizelerde sadece sıfat-fiil kullanılmış; batan, uçan, geçen
Birden fazla sıfat tamlaması: batan, uçan, geçen, ve kara sözcükleri dizelerde sıfat olarak kullanılmış.
Cevap D
17. Aşağıdaki dizelerin hangisinde isim-fiil grubu sıfat olarak kullanılmıştır?
A) Bursa'da bir eski cami avlusu
B) Küçük şadırvanda şakırdayan su
C) Orhan zamanından kalma bir duvar
D) Onunla bir yaşta ihtiyar çınar
E) Eliyor dört yana sakin bir günü
Çözümü
isim-fiil grubu: Orhan zamanından kalma
sıfat tamlaması: Orhan zamanından kalma / bir duvar
Cevap C
18. Aşağıdaki dizelerin hangisinde farklı bir birleşik eylem kullanılmıştır?
A) Anne, zannetme ki günler geçti de
Değişti evvelki hissim gitgide!
B) Ardından ölüme düşen başın
İki kardeş bakakalmış şaşkın
C) Bu çocukları, bu habersiz çocukları,
Görmediniz anlatamam, ürperiyorum
D) Sığırcıkları gösteriyordum
Gök düşüverdi
E) İçeride bir tarafınla yapayalnız kalabilirsin
Kuyunun dibindeki taş gibi
Çözümü
B'de "bakakalmış", C'de "anlatamam", D'de "düşüverdi" ve E'de "kalabilirsin" kurallı birleşik eylemdir.
A şıkkında "zannetme" ise yardımcı eylemle kurulan birleşik eylemdir.
Cevap A
Bir gece bir odada dört arkadaş toplandık;
Bir uzak rüya olan geçmiş günleri andık.
Gözlerimiz yaşlıydı, gönüllerimiz mahzun,
Hepimiz memleketten konuştuk uzun uzun
Dördümüzden ikisi Aydın uşaklarından,
Efelerin kanıydı damarlarındaki kan
19. Bu dizelerde kaç tane isim tamlaması kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Çözümü
Dizelerdeki isim tamlamaları: dördümüzden ikisi, Aydın uşakları, efelerin kanı
Cevap C
Ne sabahtır bu mavilik ne akşam!
Uyandırmayın beni, uyanamam
Kaybolmuş sevdiklerimiz aşkına,
Allah aşkına, gök, deniz aşkına
Yağsın kar üstümüze buram buram
20. Dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Edat
B) Birleşik eylem
C) Sıfat-fiil
D) Belirtisiz isim tamlaması
E) Türemiş eylem
Çözümü
Birleşik eylem: "uyanamam"
Sıfat-fiil: "kaybolmuş sevdiklerimiz"
Belirtisiz isim tamlaması: "Allah aşkına", "deniz aşkına"
Türemiş eylem: "uyandırmayın"
Dizelerde edat yok.
Cevap A
➤ Çözümsüz hali için tıklayınız.
İlgili Sayfalar
Dil Bilgisi Konuları
Çıkmış Sorular (Konu)
Yıl Yıl Eski Sınavlar
Konu Testleri
Soru İndir (pdf)
15.sorudaki "gönlüm bir çobandır..." dizeleri kime aittir?
YanıtlaSil