Sav Nedir? Sav Örnekleri

• İslamiyet öncesinde atasözlerine verilen isim.
• Türk milletinin yaşayışını, asırlar boyunca elde ettiği tecrübeleri, birikimini, dünya görüşünü, gözlemlerini ve anlatım gücünü savlarda görmek mümkündür.
• Savların (atasözlerinin) her nesil için yönlendirici ve eğitici bir fonksiyonu vardır. 
• Kalıplaşmış olan bu sözler, millet hafızasında kuşaktan kuşağa aktarılarak günümüze kadar gelmiştir.
• Türk savlarının yazılı ilk kaynakları 8. yüzyılda dikilen Göktürk Kitabeleri'dir.
• Uygur dönemine ait eserlerde de birçok sava rastlamak mümkündür.
• Türk dilinin ilk sözlüğü ve dil bilgisi kitabı olan Divan-u Lugat'it Türk de sav açısından önemli bir kaynaktır.
• Aynı dönemde yazılan Kutadgu Bilig’de İslamiyet'in etkisiyle sav yerine "mesel" sözcüğü tercih edilmiştir. Daha sonraki dönemlerde ise mesel sözcüğünün yanı sıra "darbımesel" de kullanılmıştır.

Sav Örnekleri

• Aç ne yimes tok ne dimes. (Aç ne yemez tok ne demez.)

• Ata oglı ataç togar. (Baba adamın oğlu babacan olur. / Oğul babasına çeker.)

• Bir karga birle kış kelmes. (Bir karga ile kış gelmez.)

• Endik uma evliğni agırlar. (Ahmak konuk ev sahibini ağırlar.)

• Erdem başı til (Erdemin başı dildir.)

• Ermegüke eşik art bolur. (Tembele eşik yokuş olur.)

• İrig erini yaglıg, ermegü başı kanlıg. (Becerikli adamın dudağı yağlı, tembelin başı kanlı)

• İt ısırmas at tepmes time (it ısırmaz, at tepmez; deme)

• İt karı bolsar yatıp ürür. (İt ihtiyarlarsa yatıp havlar.)

• Kanı kan ile yumas. (Kanı kanla yıkamazlar.)

• Koş kılıç kınga sıgmas. (Çift kılıç bir kına sığmaz.)

• Közden yırasa köngülden yeme yırar. (Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.)

• Ot tise agız köymes. (Ateş demekle ağız yanmaz.)

• Öd keçer kişi tuymas yalnuk oglı mengü kalmas. (Zaman geçer kişi duymaz, insanoğlu baki kalmaz.)

• Suv körmeginçe etük tartma. (Suyu görmeden pabuçları çıkarma.)

• Tag tagka kavuşmas kişi kişike kavuşur. (Dağ dağa kavuşmaz, kişi kişiye kavuşur.)

• Tılın tügmişni tışın yazmas. (Dille bağlanan dişle çözülmez.)

• Yırak yır savın arkış keldürür. (Uzak yerin haberini kervan getirir.)

• Ökünçlüg bolur tutşı övke işi. (Öfkeyle kalkan pişmanlıkla oturur.)

• Bu künki işing komda kılma yarın. (Bugünün işini yarına bırakma.)

İlgili Sayfalar

👉 Atasözleri ve Özellikleri

👉 İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı