Geriye Dönüş

• Roman ve hikayedeki zamanın kurgusuyla ilgili bir anlatım tekniğidir.
• Anlatıcı, romandaki güncel zamandan geriye giderek kahramanının geçmişine dair bilgiler verir.
• Anlatıcının devrede olması nedeniyle bir gösterme tekniğidir.
• Geriye dönüş tekniği, çoğu zaman özetleme tekniği ile iç içedir.
• Geriye dönüş tekniği, konunun daha iyi anlaşılmasında, kahramanların tanıtılmasında ve olayların sebeplerinin ortaya konulmasında anlatıcıya yardımcı olur.
• Bu teknik dar anlamda geriye dönüş, yapıcı geriye dönüş ve çözücü geriye dönüş olmak üzere üçe ayrılır.
• Dar anlamda geriye dönüş, olayları veya kişileri tanıtmak için yakın zamana; bir saat, bir gün, iki gün veya birkaç gün öncesine dönüştür.
• Yapıcı geriye dönüş, bir olay veya bir kahraman hakkında okuyucuyu aydınlatmak, gerektiğinde başvurulan bir geriye dönüş tarzıdır. Okuyucunun merakının yoğunlaştığı anda, romancı devreye girer ve kahramanın geçmişi hakkında ya parça parça yahut blok halinde bilgiler verir.
• Çözücü geriye dönüş ise genellikle polisiye romanlarda uygulanan bir yöntemdir.

Geriye Dönüş Örneği

Örnek 1

Yusuf Atılgan'ın Aylak Adam adlı romanında C., babasını “içilmiş şarap kokulu öpüşler” ile hatırlar. C.'yi en çok üzen olaylardan biri de babası eve her geldiğinde onun kendisini Zehra teyzesinden ayırmasıdır. “Hemen her gece babam eve girer girmez beni, teyzemle oynadığımız oyunlardan, masalların mutluluğundan ayırırdı. "— Çocuğu yatır!" derdi. Büyük sevinçlerden büyük kederlere birden geçişi öğreniyordum. Çünkü onun kucağındayken babamın varlığını unutmuş olurdum. Yatakta, beni ondan ayırmasındaki haksızlığı düşünürdüm."

İlgili Sayfalar

• Modernist - Postmodern Roman


• Bilinç Akışı


• İç Monolog


• İç Diyalog


• İç Çözümleme


• Montaj


• Kolaj


• Üstkurmaca


• Pastiş


• Parodi

Yararlanılan Kaynak

• Yusuf Atılgan'ın "Aylak Adam" Romanında Anlatım Teknikleri, Mustafa Karabulut