Parodi

• Özellikle postmodern romanlarda kullanılan bir anlatım tekniğidir.
• Parodi, bir metnin alayla, abartıyla ya da çarpıtılarak taklit edilmesi anlamına gelir. 
• Parodide dış yapının korunarak içeriğinin çarpıtılması söz konusudur.
• Yazar parodi ile metinlerarası ilişki kurar.
• Parodisi yapılan metin ilk anlamını ve fonksiyonunu yitirerek yeni anlam ve işlevler kazanır. 
• Parodide, amaç genellikle ele alınan konu veya eseri alaya almak, ondan güldürü malzemesi çıkarmaktır. Ancak ciddi ve komiklikten uzak parodiler de vardır.

Uygulama Şekilleri

• Parodi genel ve kısmi olmak üzere iki ayrı şekilde uygulanabilir.  
• İlkinde yazar ilgili metnin içeriğini ana konu bağlamında dönüştürerek kendi eserine uyarlayabilir. 
• Parodinin kısmi olarak kullanılışında ise ilgili metne ait bir parça, cümle ya da başlık yeni metne aktarılabilir.

Pastiş'ten Farkı 

• Parodi ve pastiş birbirine yakın iki anlatım tekniğidir.
• Pastiş, postmodern romanda daha çok üslubun taklididir. Parodi ise metnin içeriği ile ilgilidir. Parodide ilgili metnin alaya alınması ve çarpıtılması söz konusudur.

Parodi Örnekleri

Örnek 1

1990 sonrası roman yazarlarımızdan İhsan Oktay Anar'ın Efrâsiyâb Hikayeleri adlı romanı parodi açısından oldukça zengindir. Çerçeve öykü tekniği ile yazılan eser, insan bedenindeki Ölüm (Azrail) ile Cezzar Dede'nin karşılıklı olarak anlattıkları sekiz hikâyeden oluşmaktadır. Eserde Kırmızı Başlıklı Kız, Kont Drakula, Prometheus, Kral Midas, Mantıku't-tayr, Süpermen gibi birçok anlatı; orijinallerinden farklı şekillerde 20. yüzyıl Anadolu’suna uyarlanmıştır.

Örnek 2

Orhan Pamuk da parodik unsurları sıklıkla kullanan bir yazardır. Kara Kitap adlı romanında Şeyh Galib'in Hüsn ü Aşk’ı ve Mevlana Celaleddin Rumi'nin Mesnevi’sinden yararlanmıştır. Yazar, kitabın ana karakterleri Galip ve Celal’in adları hatta Celal’in oturduğu Şehrikalp Apartmanı ile bu eserlere göndermelerde bulunmuştur.

Örnek 3 

İsmail Güzelsoy, Sincap adlı romanda divan edebiyatı şairlerinden Baki'nin meşhur bir beytini anlatıya dâhil ederek parodisini yapar. Baki'nin meşhur "Âvâzeyi bu âleme Davut gibi sal / Baki kalan bu kubbede bir hoş sâda imiş" beytini alarak şu şekilde parodileştirir: “Bakir kalan gök kubbede / Hoş bir kahkahadır yetim göz bebeklerine çarpan”

İlgili Sayfalar

• Modernist - Postmodern Roman

• Bilinç Akışı

• İç Monolog

• İç Diyalog

• İç Çözümleme

• Montaj

• Kolaj

• Geriye Dönüş

• Üstkurmaca

• Pastiş

Yararlanılan Kaynak

• İsmail Güzelsoy'un Romanlarında Postmodernizmin Yansımaları, Mahfuz Can 
• Edebiyat Sosyolojisi Açısından Postmodern Romanın Toplumsal Temelleri Neslihan Şen Altın