- 16. yüzyıl Kalenderi-Bektaşi şairi.
- Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur.
- Anadolu erenlerinden biridir.
- Şiirlerinden hareketle 15. yüzyılın ikinci yarısı ile 16. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olduğu sanılmaktadır.
- Hakkındaki menkıbelere göre ailesi Türkistan Türklerindendir. Türkistan’da kuraklık olunca ailesi Anadolu’ya gelerek Aydın’a yerleşmiştir. Aydın’da doğan şair, sonrasında Edirne’ye göçerek bugün mezarının bulunduğu Çöke’ye yerleşmiştir.
- Hayatının büyük bölümünü Edirne ve Balkanlarda geçirmiştir.
- Şiirlerinden çok efsanevi / menkıbevi kişiliğiyle tanınmaktadır.
Sanat Anlayışı
- 16. yüzyıl tekke şairidir.
- Nefes, gazel, kaside, mesnevi, tuyuğ ve mani türlerinde eserler vermiştir.
- Şiirlerinde Nesimi, Kaygusuz Abdal ve Yunus Emre’nin etkisi görülür.
- Şiirlerinde Kalenderilik, Bektaşilik ve Hurufilik inançlarından izler vardır.
- Hurufilik inancını daha çok tuyuğ ve manileri ile dile getirmiştir.
- Dinî-tasavvufi kavramları karşılamak üzere kullandığı Arapça-Farsça sözcük ve tamlamalara rağmen anlaşılır bir dile sahiptir.
- Fazıl Say tarafından da bestelenen "İnsan İnsan Derler İdi" adlı nefesiyle ünlüdür.
- Şiirleri Kalenderi-Bektaşi dervişler tarafından bir araya getirilerek bir divanda toplanmıştır. Muhyiddin Abdal'a ait 275 şiir tespit edilmiştir.
Şiirlerinden Örnekler
Tuyuğ
Neler geldi neler gele başıma
Kum koyuldu, kargı yetti yanıma
Türlü türlü hallere uğramışam
Dahi neler gele benim başıma
Mani
Muhyiddin söz gevherdir
Sözünü bilen erdir
Ol kim sözü bilmedi
Bir yularlı davardır
Muhyiddin'im dert ile
Men yanarım od ile
Sakın tuz ekmek yeme
Oturup namert ile
Muhyiddin’im dervişim
Hak yoluna girmişim
On sekiz bin âlemi
Bir zerrede görmüşüm
Nefes
Erenlerin eşiğinde
Yaslanarak yattım ben
Erenlere deli dedim
Sıdk ile ikrar ettim ben
Şah'ım da rehberim oldu
Hemen kıblem nurum oldu
Gani Otman pirim oldu
Onun eteğin tuttum ben
Eğnime giydim abayı
Terk ettim kamu kabâyı
Severim Sultan Baba’yı
Can ile gönül kattım ben
Güller açılır çağında
Bülbüller öter bağında
Musa ile Tûr dağında
Koyunu bile güttüm ben
Hocamdan ben sebak aldım
Okudum sebakın bildim
Üstâd’erdim üstat oldum
Gör ne üstada erdim ben
Maksudum didar eyledim
Gönülden nazar eyledim
Nakd ile pazar eyledim
Alana gevher sattım ben
Kadimî leyl ü nehârım
Hayat u bâd-ı seherim
Hem sedefim hem güherim
Özge madende buldum ben
Ben Muhammed’in gülüyüm
Ehl-i kemâlin kuluyum
Dost bağının bülbülüyüm
Cennet bağında öttüm ben
Kim bilir âşık hâlinden
Söyleşelim hâl dilinden
Muhyiddin’im aşk elinden
Uş yine deli oldum ben
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.