Ahmet Paşa (? - 1497)

• 15.yüzyıl divan şairi.
• Babası, II.Murat devrinin kazaskerlerindendir.
• Müderrislik, kadılık yaptı. Fatih Sultan Mehmet'in takdirini kazanarak kısa zamanda kazasker oldu. Sonrasında vezirliğe kadar yükseldi.
• Bir kabahati nedeniyle Fatih'in hışmına uğrayarak zindana atıldı. Yazdığı Kerem Kasidesi sayesinde zindandan kurtuldu. 
• İstanbul'dan sürgün edilerek Fatih’in vefatına kadar sancak beyi olarak görev yaptı. 
• II. Bayezit zamanında aynı görevle Bursa’ya tayin edildi. Padişah tarafından takdir görse de İstanbul'a çağrılmayan şair, Bursa'da öldü.

Sanat Anlayışı

• 15. yüzyılın Şeyhi’den (öl. 1431) sonraki en güçlü divan şairidir.
• Yaşadığı dönemde Sultânü'ş-şuarâ (şairlerin sultanı) olarak anıldı.
• Gerek çağdaşı gerekse kendisinden sonra gelen şairler üzerinde etkili oldu.
• Gazel özellikle de kaside türünde öne çıktı.
• Açık, temiz ve zarif bir Türkçe kullandı. 
• İnce ve zengin bir hayal gücüne sahiptir.
• Tasavvufla ilgilenmemiştir.
• Nazire geleneğinin öncü ismidir. Çağdaşı veya kendinden önceki bazı şairlere yazdığı nazireler ile bu yolda başarılı örnekler verdi. Ayrıca kendisinden sonraki şairleri de nazire söylemeye özendirmiştir.
• Fatih Sultan Mehmet'e yazdığı "Kerem Kasidesi" dışında "benefşe" ve "âb" redifli kasideleri de çok meşhurdur.

Eseri: Divan

Örnek Şiirleri

Gazel

Can neler çektiğini canan bilir mi bilmezem
Bendesinin halini sultan bilir mi bilmezem

Her gece sevda-yı zülfüyle perişan-hâl olup
Olduğum reyhanına hayran bilir mi bilmezem

Ud gibi inlesem feryadım işitir veli
Ben ne içün ettiğim efgân bilir mi bilmezem

Hırmenini ömrümün ol yâr-ı gendüm-gûn aceb
Nice yakar âteş-i hicran bilir mi bilmezem

Aşkımı terk eyledi Ahmed der imiş ol habib
Cana müşkil geldiğin bühtân bilir mi bilmezem

👉 Günümüz Türkçesi için tıklayınız.

Gazel

Öldürür gözlerin ey yâr elümden ne gelür
Mest olupdur iki hûn-hâr elümden ne gelür

Dil ü cân derdine çün çâre hemân ölmek imiş
Öleyin derd ile nâ-çâr elümden ne gelür

Râz-ı aşkın dilüme geldi ise hâme gibi
Başumı kes dilümi yar elümden ne gelür

Murg u mâhî uyumaz nâle vü feryâdımdan
Bahtum olmaz dahi bîdâr elümden ne gelür

Gözüne vermek için gönlümü câzûluk ile
Alır ol zülf-i siyeh-kâr elümden ne gelür

Sen çü mihmân olasın başumı alıp elüme
Ayagına kılam isâr elümden ne gelür

Sa‘y edip edimezem Kâ‘be-i kûyunu tavâf
Baglayıpdur yolumu hâr elümden ne gelür

Sen elinden geleni cevrden eksik komadın
Ne diyeyin sana ey yâr elümden ne gelür

Ol gül-endâm eder Ahmed gibi cân bülbülünü
Kafes-i gamda giriftâr elümden ne gelür

Kıldı aşkın beni âvâre elümden ne gelür
Düşdüm ol zülf-i siyeh-kâra elümden ne gelür

Dâ‘iren çigzinip ey nokta-dehen benzemişim
Âhenin-pây ile pergâra elümden ne gelür

Gam denizinde kalıp zülfünü sevdâ kılarım
Gark olurken sunarım mâra elümden ne gelür

Asılır sünbül-i gül-pûşuna dil hûşe gibi
Ger asarsan resen-i dâra elümden ne gelür

Ahmed’in râzını fâş eyledi zârilik ile
Ney gibi bu dil-i sâd-pâre elümden ne gelür

Çıkmış Soru

Fatih Sultan Mehmet ve II. Bayezid zamanında şiirler yazmıştır. Şiirleri, o daha hayattayken, bütün Anadolu ve Rumeli’ye yayıldığı gibi Hüseyin Baykara’nın Herat’taki sarayında dahi okunur olmuş, kendisinden sonraki şairleri de etkilemiştir. Türk edebiyatı tarihinde Şeyhi ile Necati arasında yetişen şairlerin en tanınmışlarındandır. Onun “kerem”, “benefşe” ve “âb” redifli kasideleri, bilinen eserleri arasındadır.

Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerin hangisidir?  

A) Süleyman Çelebi  

B) Ahmet Paşa  

C) Sehi Bey  

D) Taşlıcalı Yahya  

E) Âşık Paşa

İlgili Sayfalar

👉 15. Yüzyıl Divan Şairleri Özet

👉 Divan Edebiyatı Ana Sayfa

Yararlanılan Kaynaklar

• Çaresizliğin Yankılanan Sesi: "Elimden Ne Gelir" Redifli Gazeller Üzerine Bir Değerlendirme, Şevkiye Kazan Nas
• Ahmet Paşa'nın "Elinden Ne Gelir" Redifli İki Gazeli ve Divan Edebiyatında Çaresiz Aşık İmajı, Sıtkı Nazik