Tanzimat Edebiyatı Test 6

1. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Türkçeye yapılan ilk kitap çevirisi Fenelon’dan tercüme edilen Telemak'tır.
B) Müntehabat-ı Eşâr, Batı edebiyatından yapılan ilk şiir tercümeleridir.
C) 1870'de çıkan Diyojen, edebiyatımızın ilk mizah dergisidir.
D) Vatan yahut Silistre sahneye konulan ilk Türk oyunudur.
E) Karabibik adlı eser köy hayatını konu eden ilk eserdir.

Eserlerin karşıtlıklar üzerine kurulması nedeniyle kahramanlar genellikle güzel-çirkin, iyi-kötü gibi tek yönlü ele alınmıştır. İnsanın soyut olarak izlenmesi bırakılarak kahramanlar çevreleri içinde ele alınmıştır. Ancak çevre betimlemeleri eserlerde süs olmaktan öteye gidemez.
2. Aşağıdaki eserlerden hangisinin parçada sözü edilen edebi akımdan etkilendiği söylenemez?
A) İntibah
B) Felatun Bey ile Rakım Efendi
C) Taaşşuk-u Talat ve Fitnat
D) Henüz On Yedi Yaşında
E) Zehra

I. Tasvir-i Efkar — Şinasi
II. Hürriyet — Şemsettin Sami
III. Ceride-i Havadis — William Churchill
III. Muhbir — Ali Suavi
IV. Tercüman-ı Hakikat — Ahmet Mithat
3. Yukarıda verilen gazetelerden hangisi karşısındaki yazarla anılmaz?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

— Teknik bakımdan divan şiiri ve estetiğine bağlı olsa da aklıyla Batılı fikirlere gitme çabası içinde görünen şair, Tanzimat sanatçıları içinde eski-yeni ikilemini en çok yaşayan kişidir.
— Tanzimat şiirindeki Batılılaşmanın asıl ihtilalcisi kabul edilen sanatçı, Batı'dan aldığı nazım şekillerinin yanında hiçbir kurala bağlanmadan kendi oluşturduğu şekiller de kullanmıştır.
4. Yukarıda sözü edilen sanatçılar aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Şinasi, Ziya Paşa
B) Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan
C) Şinasi, Recaizade Mahmut Ekrem
D) Ziya Paşa, Abdülhak Hamit Tarhan
E) Namık Kemal, Recaizade Mahmut Ekrem

5. Aşağıda verilen şiirlerden hangisi Namık Kemal'e ait değildir?
A) Hürriyet Kasidesi
B) Vatan Şarkısı
C) Vaveyla
D) Vatan Türküsü
E) Köylü Kızların Şarkısı

(I) İntibah adlı romanı, Namık Kemal 1873-1876 yılları arasında Magosa'da sürgünde bulunduğu sırada yazmıştır. (II) Yazar, romanına "Son Pişmanlık" adını verir. (III) Ancak kimi kısımları sansüre uğrayan romanın adı da "İntibah: Sergüzeşt-i Ali Bey" olarak değiştirilecektir. (IV) Roman, bir süre Paris'te yaşamış, alafranga bir tip olan Ali Bey ve ailesinin başından geçen komik olayları işler. (V) Romanda idealize edilen kadın tipi olan Dilaşup ise bir köledir.
6. Numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V

7. Aşağıdakilerden hangisi farklı bir yazara aittir?
A) Kıssadan Hisse
B) Letaif-i Rivâyât
C) Avrupa'da Bir Cevelan
D) Defter-i Amal
E) Menfa

Bizde ilk roman örneklerini başta Ahmet Mithat Efendi olmak üzere Namık Kemal, Şemsettin Sami ve Sami Paşazâde Sezai gibi yazarlar vermişlerdir. Roman tekniği bize Batıdan ithâl geldiği için ilk roman örneklerinde fazlasıyla Batı taklidi bir üslûp ve betimlemeler yer tutar. Bu romanlarda konular dönemin siyasi ortamından dolayı bireylerin özel yaşantılarının, aşklarının ihtiraslarının ve kıskançlıklarının eğlenceyle karışık anlatımıyla geçer.
8. Aşağıdakilerden hangisi parçada sözü edilen yazarlardan birine ait değildir?
A) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
B) Dürdane Hanım
C) Halas
D) Cezmi
E) Sergüzeşt

Türk romanının gelişim çizgisinde birinci kuşağı temsil eden ——, geniş halk kitlesini öne alan popülist bir sanat anlayışıyla hareket eder. Şemsettin Sami’nin —— romanını da bu çerçevede daha çok onun romanlarıyla birlikte düşünmek gerekir. Dönemin öne çıkan diğer roman yazarı —— ise toplumun öğrenim görmüş üst kesimini hedef alan edebî yönü daha güçlü romanlar yazmıştır.
9. Parçada bırakılan boşluklara aşağıdakilerden hangisi sırayla getirilmelidir?
A) Ahmet Mithat Efendi, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Namık Kemal
B) Şinasi, Felatun Bey ile Rakım Efendi, Sami Paşazâde Sezai
C) Namık Kemal, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat, Nabizâde Nazım
D) Şinasi, Felatun Bey ile Rakım Efendi, Namık Kemal
E) Ahmet Mithat Efendi, İntibah, Nabizâde Nazım

Eser, Tanzimat'ın ilk yıllarında geçmektedir. Rumeli’deki Kaplan Paşa zalim bir sancak beyidir. Paşa, en yakınlarından başlayarak sancağının bütün ileri gelenlerini ortadan kaldırmıştır. İsmet ile Muhtar birbirini sevmektedir ancak İsmet'i Kaplan Paşa da sevmektedir. Kaplan Paşa, aynı zamanda Muhtar'ın amcasıdır. Bunun yanında Muhtar'ı da halk tarafından sevildiği için kıskanmaktadır. Kaplan Paşa, birtakım hilelerle iki gencin arasını açmaya çalışsa da yaptığı oyunlar ortaya çıkar. İki gencin kavuşması için gençlere İsmet’in dadısı yardım edecektir.
10. Parçada sözü edilen tiyatro eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Afife Anjelik
B) Ayyar Hamza
C) Gülnihal
D) Çerkes Özdenleri
E) Duhter-i Hindu

11. Aşağıdakilerden hangisi "Cezmi" adlı roman için yanlış bir bilgi içermektedir?
A) Eser, edebiyatımızın ilk tarihî romanlarından biridir.
B) İki cilt olarak tasarlanan eserin sadece ilk cildi tamamlanabilmiştir.
C) Eserde romantizmin etkileri görülür.
D) Romanda 16. yüzyıldaki Osmanlı-İran Savaşları sırasında Safevi sarayında yaşananlar ele alınmıştır.
E) Eser, yazarın Osmanlıcılık düşüncesi çerçevesinde kaleme alınmıştır.

Abdülhak Hamit Tarhan'ın manzum oyunlarından biridir. II. Abdülhamit'in yönetim anlayışının eleştirildiği eser, 1877'de yazılmasına rağmen ancak 1913'te yayımlanmıştır. Eserde Mithat Paşa'nın sürülmesi olayı alegorik tarzda ele alınarak "hürriyet" teması öne çıkarılmıştır. Fransızca kelimeleri şahıslarına isim olarak seçen sanatçı, böylece 1789 Fransız Devrimi’nin temel kavramlarını eserine taşımış olur.
12. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Duhter-i Hindu
B) Liberte
C) Zavallı Çocuk
D) Ahz-ı Sar yahut Avrupa'nın Eski Medeniyeti
E) Atala

— adlı hikaye kitabı Batı tekniğinde yazılmış ilk küçük hikayeler olarak kabul edilir. Eser; altı hikaye, sanatlı bir nesir ve Alphonse Daudent'e ait bir hikayenin tercümesinden ibarettir. 1892'de yayımlanan kitabın başında realizmi savunan bir de ön söz vardır. Özellikle hikayelerindeki realist tasvirler, Servetifünun hikaye ve romanı üzerinde etkili olmuştur.
13. Parçada boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Letaif-i Rivayat
B) Küçük Şeyler
C) Müsameretname
D) Kıssadan Hisse
E) Muhsin Bey

Türkçe açıklamalı ve tek dilli bir sözlüktür. Bu nedenlerden dolayı ilk Türkçe sözlük olarak kabul edilmektedir. Türk dilinin bütün söz varlığını Batı sözlükçülük normlarında işleyen bugün bile kıymetini koruyan gelişmiş bir sözlüktür. Sözlük, Türk sözlükçülüğüne yeni bir boyut kazandırmış ve bugünkü Türkçe sözlükler için de bir model olmuştur.
14. Parçada sözü edilen sözlük aşağıdakilerden hangisidir?
A) Lehçe-i Osmani
B) Lugat-i Naci
C) Kamus-ı Türki
D) Durub-i Emsal-i Osmaniye
E) Lehçetü'l Hakâyık

Kaside, tahmis ve bir şerh olmak üzere üç bölümden oluşan eserde nazım-nesir karışıktır. İlk planda rakibi Ali Paşa'nın şahsını ve yaptıklarını göklere çıkaran sanatçı; gerçekte yergiye dayalı, Ali Paşa'yı eleştiren, hayli şiddetli siyasi bir hiciv kaleme almıştır. Eser, Ali Paşa'nın yakınlarının ağzından kaleme alınmıştır.
15. Parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rüya — Namık Kemal
B) Menfa — Ahmet Mithat
C) Zafername — Ziya Paşa
D) Rumûzü'l-Edeb — Sami Paşazade Sezai
E) Demdeme — Muallim Naci

16. Aşağıdakilerden hangisi türü bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) Seydi Yahya
B) Mâcerâ-yı Aşk
C) Misafir-i İstiskal
D) Afife Anjelik
E) Nağme-i Seher

Tanzimat edebiyatının en çok tartışılan sanatçılarından biridir. Onun edebiyat çevrelerince ilk tanınması Tercüman-ı Hakikat gazetesine gönderdiği şiirlerle olmuştur. İlk şiir kitabı Âteşpare'de Batılı tarzda şiirlere de yer veren sanatçı, eski şiirle bağların tamamen koparılmasına karşıdır. Buna rağmen edebiyat tarihinde eski şiirin temsilcisi olarak ün yapmıştır.
17. Parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Direktör Ali Bey
B) Nabizâde Nazım
C) Şemsettin Sami
D) Muallim Naci
E) Leskofçalı Galip Bey

I. Şair Evlenmesi — Kumru Hanım
I. İntibah — Mahpeyker
III. Sergüzeşt — Dilaşup
IV. Cezmi — Adil Giray
V. Araba Sevdası — Periveş
18. Yukarıda verilen eser-kahraman eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV     E) V

Tanzimat edebiyatının ikinci dönem ürünü olan eser karakterlerinin çok yönlü ele alınışı ile kendinden önceki romanlardan ayrılır. Eser kıskançlık teması üzerine yazılmıştır. Yazar, çevre tasvirlerinde ve kahramanlarını çevrelerine uygun işleme konusunda dönemine göre başarılıdır. Bu açılardan roman natüralizmden izler taşır.
19. Parçada sözü edilen eseri yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Nabizade Nazım
B) Şemsettin Sami
C) Namık Kemal
D) Muallim Naci
E) Sami Paşazade Sezai

20. Aşağıdaki sanatçıların hangisinin roman türünde de eseri vardır?
A) Şinasi
B) Ziya Paşa
C) Direktör Ali Bey
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Ahmet Vefik Paşa

👉 Testi pdf olarak indirmek için tıklayınız. 

İlgili Sayfalar

👉 Konularına Göre Çıkmış Sorular

👉 TYT - AYT Konu Testleri

Cevaplar

1.B 2.E 3.B 4.D 5.E 6.D 7.D 8.C 9.A 10.C 11.E 12.B 13.B 14.C 15.C 16.E 17.D 18.C 19.A 20.D