Sözcük Türleri Karma Test 3 Çözümlü

(I) Bizi o kara vagonlara tıkıp sürdüklerinde ben beş yaşındaydım. (II) Bir ayda vardık oralara. (III) Yollarda ölen ölene Gülşah Balam. (IV) Atardılar öleni hayvan yavrusu gibi yolun bir kıyısına. (V) Taşıdığımız canın kıymeti işte bu kadardı.
1. Parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "eylemsi" yoktur? 
A) I     B) II     C) III     D) IV      E) V


Çözümü

I'de — tıkıp, sürdüklerinde
II'de eylemsi yok.
III'de — ölen ölene
IV'de — öleni
V'de — taşıdığımız
Cevap B


Bülent'in bu ziyaretleri iyi oluyordu. Hem aydınlık kafasındakileri benimle paylaşıyor hem de Sirikit'ten haber getiriyordu. Hastaneye yattığım gün ondan rica etmiştim. Her gün uğruyor. Sirikit'in mamasını ve suyunu tazeliyordu.
2. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birleşik eylem
B) İlgi zamiri
C) Edat
D) Belgisiz sıfat
E) Durum zarfı


Çözümü


Birleşik eylem — rica etmiştim
İlgi zamiri yok. "kafasındakileri" sözcüğündeki -ki sıfat yapan ektir, önündeki isim düşmüştür. → kafasındaki (düşünceleri)
Edat — benimle (benim-ile)
Belgisiz sıfat — her (gün)
Durum zarfı — iyi (oluyordu)
Cevap B


Bütün gün kırlara bakmışım
Başaklarla kımıldanan
O bitek yalnızlığa
Burnumda gökyüzünün ince kokusu
Bütün gün sana bakmışım
Derin mırıltılarla ırmağa karışan
Çakıntılı gövdene senin
3. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Niteleme sıfatı
B) İşaret sıfatı
C) Edat
D) Zarf-fiil
E) Kişi zamiri


Çözümü

Niteleme sıfatı — bitek yalnızlığa, ince kokusu, derin mırıltalar...
İşaret sıfatı — o ... yalnızlığa
Edat — başaklarla, mırıltılarla
Zarf-fiile örnek yok.
Kişi zamiri — sana, senin
Cevap D


İnsanın ana dilinde dertleşme ihtiyacı, bazen her şeyin üstüne çıkıyor. Ormanların kar altında kaldığı, göllerin ve caddelerin buz tuttuğu bir kuzey gecesinde, herkesin uyuduğu hastanede, iki kişinin alçak sesle Türkçe konuşması çok garip bir durumdu.
4. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Kişi zamiri
B) Edat
C) Ölçü zarfı
D) Belirtisiz isim tamlaması
E) Ek eylem



Çözümü

Kişi zamirine örnek yok.
Edat — sesle (ses ile)
Ölçü zarfı — çok (garip bir durum) "çok" sıfatın anlamını derecelendirmiş.
Belirtisiz isim tamlaması — kuzey gecesi
Ek eylem — durumdu (durum idi)
Cevap A



5. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcükler, tür bakımından aynı değildir?
A) Artık, pek yarattığın gibi değil dünya
İnsanlar hem sabuna karıştı hem suya
B) Bir ölüm perdesi ki ağır ağır
Her gece üstlerine inmektedir
C) Yani bizim hiç korkmadığımız şeyler
Doğrusu en çok korktuğumuz şeylerdir gerçekte
D) Toprak kokusu bu muydu
Böyle miydi benim insanlarım
E) Ne vakit bir yaşamak düşünsem
Bu kurtlar sofrasında belki zor


Çözümü


A'da — gibi (edat), hem...hem (bağlaç)
B'de — "bir" ve "her" (belgisiz sıfat)
C'de — "hiç" ve "en" (zarftır)
D'de — "bu" ve "benim" (zamir)
E'de — "ne" ve "bu" (sıfat) "Ne" sözcüğü "hangi" anlamında kullanıldığı için sıfattır.
Cevap A


Göç, göç, göç... Rozalya kendini bildi bileli bu sözdü evlerini, tarlalarını, göklerini sularını kuşatan. Hep o duyguyla yarımlıkla, yetimlikle bakınırdı çevresine. Çocukken de şimdi de... Ama İncinar, gülmek için yaratılmış kızı bu acıları pek bilmezdi... Bilse bilse herkes gibi yokluğu bilirdi o kadar.
6. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Birden fazla edat
B) Nicelik (miktar) zarfı
C) Belgisiz sıfat
D) Dönüşlülük zamiri
E) Belgisiz zamir


Çözümü

Birden fazla edat — duyguyla, yarımlıkla, yetimlikle, için, kadar
Nicelik zarfı — pek (bilmezdi)
Belgisiz sıfata örnek yok.
Dönüşlülük zamiri — kendini
Belgisiz zamir — herkes
Cevap C


İnerse acı yerlere gecenin içindeki yara
Gözyaşlarına değin sevinçlere
Gözlere hüznün yuvalandığı
Korkup bakamayan gözlere
7. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İsim-fiil
B) Ek eylem
C) Fiilden türemiş isim
D) Sıfatlaştıran -ki
E) Edat


Çözümü

İsim-fiile örnek yok.
Ek eylem — inerse (geniş zamanın şartı)
Fiilden türemiş isme — yara, sevinç
Sıfatlaştıran -ki — içindeki (yara)
Edat — gözyaşlarına değin
Cevap A


Adamın hastanede tek başına büyük bir yalnızlık ve korku içinde yaşadığını gözlemlemişti. Türkçeden başka bir dil bilmediği için kimseyle konuşamıyordu. 
8. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Birden fazla edat
B) Geçişli eylem
C) Belgisiz zamir
D) Yeterlik eylemi
E) Birden fazla bağlaç


Çözümü


Birden fazla edat — için, kimse-ile
Geçişli eylem — gözlemlemişti (neyi sorusuna cevap veriyor)
Belgisiz zamir — kimse
Yeterlik eylemi — konuşamıyordu (konuşabilmek)
Parçadaki tek bağlaç "ve"
Cevap E


Toprak kokusu bu muydu
Böyle miydi benim insanlarım
Ben hiç yoruldum mu severken
Ah bu uzak ses kimin
Şüpheniz olmasın şimdi bile
Düşüp ardına gidebilirim
9. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Zaman zarfı
B) Soru zamiri
C) Yer-yön zarfı
D) Edat
E) İşaret zamiri


Çözümü

Zaman zarfı — şimdi
Soru zamiri — kimin
Yer-yön zarfına örnek yok.
Edat — bile
İşaret zamiri — bu (muydu)
Cevap C


Ben bir bahriye neferiyim
Gözlerimi balıklar yedi
Görmek ve ağlamak bitti benim için
Uzun boylu adamdım sağlığımda
İnanmazsanız elbiselerime bakın
10. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) 
Belgisiz Sıfat
B) Bağlaç
C) Edat
D) Sayı sıfatı
E) Kişi zamiri


Çözümü

Belgisiz sıfat — bir (bahriye neferiyim)
Bağlaç — ve
Edat — için
Sayı sıfatına örnek yok.
Kişi zamiri — ben, benim
Cevap D


Benim şiirim, sokağa açılan, ciğerlerine temiz havayı doldurmak isteyen bir şiirdir. Bu bakımdan yüzde yüz gerçekçidir. Öyle sanıyorum ki, birçoklarını bu benim gerçekçi yanım yanıltmaktadır. Çünkü bu gerçekçiliğin ne olduğu üzerinde de anlaşmak gerekir.
11. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Kesir sayı sıfatı
B) Belgisiz zamir
C) Kişi zamiri
D) Niteleme sıfatı
E) Zaman zarfı


Çözümü

Kesir sayı sıfatı — yüzde yüz (gerçekçidir)
Belgisiz zamir — birçoklarını
Kişi zamiri — benim
Niteleme sıfatı — gerçekçi (yanım)
Zaman zarfına örmek yok.
Cevap E


I. Handan, hamamdan geçtik,
Gün ışığındaki hissemize razıydık
II. Herkes kendine bir bahar dalı arıyor
Önce seninkini öğrendim bu sabah
III. Yeter içimdeki korku,
Ben miyim yeryüzünde tek fani
IV. Ekmek umar, aş umar evdeki
Bulunsa da, bulunmasa da
V. Haberler geliyor
İçimdeki yangına biraz olsun su
12. Numaralanmış dizelerdeki -ki'lerden hangisi farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) I    B) II    C) III    D) IV    E) V


Çözümü

I'de — gün ışığındaki (hisse) → sıfat yapan -ki
II'de — seninkini (senin / bahar dalını) → ilgi zamiri (belirtili isim tamlamasında tamlananın yerine kullanılmış.)
III'de — içimdeki (korku) → sıfat yapan -ki
IV'de — evdeki (insanlar) → sıfat yapan -ki (önündeki isim düşmüş)
V'de — İçimdeki (yangın) → sıfat yapan -ki
Cevap B


(I) Ben ömrüm boyunca (II) bir köpek olarak yaşamıştım ama (III) artık kesin kararım, bir kediye dönüşmekti. Kedi olacaktım. İşte yazarın bilemediği (IV) en temel konulardan biri (V) buydu
13. Parçadaki numaralanmış sözcükler türlerine göre eşleştirilse hangisi dışarıda kalır?
A) I     B) II     C) III     D) IV     E) V


Çözümü

"ben" ve "buydu" → zamir. Not: "Buydu" ek eylem alarak yüklem görevine getirilmiş. Yüklem olması onun sözcük türünü değiştirmez.
"artık" ve "en" → zarf
"bir" (köpek) ise sıfattır.
Cevap B


Kurumuş üzüme de razıydık çürüttün
Yaralanmış ayı kullanarak kızıl dağ
Soluğunu yollayarak zaman zaman üstümüze
Daralttın gençliğe ve bahara susamış gönlümüzü
14. Dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Hem iyelik hem yönelme eki almış isim
B) Tamlayanı sıfat-fiil olan sıfat tamlaması
C) Zarf olarak kullanılmış ikileme
D) Ek eylem almış bir isim
E) Belirtme durum eki almış isim-fiil


Çözümü

Hem iyelik hem yönelme eki almış isim — üst-ümüz-e
Tamlayanı sıfat-fiil olan sıfat tamlaması — kurumuş (üzüm), yaralanmış (ay)
Zarf olarak kullanılmış ikileme — zaman zaman
Ek eylem almış bir isim — razıydık
Belirtme durum eki almış isim-fiile örnek yok
Cevap E


Ne de dolmaz (I) çilen varmış
İlk defa kırağı yaktı (II) canını
Aşkı sonra (III) bulutların
Rüzgarın (IV) cilvesi değil miydi
Döken (V) yapraklarını
15. Dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi bir varlığın kime veye neye ait olduğunu bildiren bir ek almamıştır?
A) I     B) II     C) III     D) IV     E) V


Çözümü

Bir varlığın kime veye neye ait olduğunu bildiren ek, iyelik ekidir. Bu ek, isim tamlamalarında tamlanan eki olarak görev yapar.
I'de — (senin) çile-n
II'de — (senin) can-ın
III'de — bulutlar-ın (aşkı) Bu sözcüğünün aldığı ek iyelik değil, tamlayan ekidir.
IV'de — (rüzgarın) cilve-s-i
V'de — (senin) yapraklar-ın
Cevap C


16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "doğru" sözcüğü "isim" olarak kullanılmıştır?
A) Tam ben de eve doğru açılıyordum
Şıpırdatmadan hiç kürekleri
B) Yaşam gösterir doğru yolu
Geceyi tüketir gündüz
C) Gerçeği kendi yüreğinde kanayan
Çaresiz bir yolcuydum, oraya doğru
D) Ayıp: dilencilik işlerken el, yürürken ayak
— Ne doğru söyledi! Öp oğlum amcanın elini
E) Ademle Havva'dan geldiğim doğru;
Vuruldum bir kere elma dalına


Çözümü

A'da — e doğru → edat
B'de — doğru (yol) → sıfat
C'de — e doğru → edat
D'de — doğru (söyledi) → zarf
E'de — İsim olarak kullanılmış. "Doğru" bu dizede yüklem göreviyle kullanılmıştır (doğru-dur)
Cevap E


Bugünden geriye bakınca bu zalim sözün Mehmet'i nasıl etkilediğini daha iyi anlayabiliyordum. O korkunç yoksulluk tehdidi Mehmet'in elini ayağını kesmiş ve çocuk gururunu yok etmişti.
17. Parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Yeterlik fiili
B) Dönüşlü eylem
C) Yardımcı eylemle kurulmuş birleşik eylem
D) Anlamca kaynaşmış birleşik eylem
E) Birleşik zamanlı eylem


Çözümü

Yeterlik fiili — anlayabiliyordum
Dönüşlü eyleme örnek yok.
Yardımcı eylemle kurulmuş birleşik eylem — yok etmişti
Anlamca kaynaşmış birleşik eylem — elini ayağını kesmek
Birleşik zamanlı eylem — anlayabil-iyor-du-m, yok et-miş-ti
Cevap B


Seniha, gözleri yarı kapalı, uzun kirpikleri arasından Faik Bey'i süzdü. Onda hiç uyumamış bir adam hali vardı, göz kapakları sarkmış ve ağzının iki tarafındaki çizgiler derinleşmişti.
18. Parçada aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur?
A) Sıfatlaştıran -ki
B) Bulunma durum eki almış zamir
C) Zaman zarfı
D) Sıfat görevinde bir sıfat-fiil
E) Belirtisiz isim tamlaması


Çözümü


Sıfatlaştıran -ki — ...iki tarafındaki (çizgiler)
Bulunma durum eki almış zamir — onda
Zaman zarfına örnek yok.
Sıfat görevinde bir sıfat-fiil — ...uyumamış bir adam hali
Belirtisiz isim tamlaması — adam hali, göz kapakları
Cevap C


Bundan on beş yıl evveldi, bir gün eline damadının okuduğu kitaplardan biri geçti; kırmızı kaplı ve üstünün yazıları beyaz bir kitap.
19. 
Parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Durum zarfı
B) Belgisiz zamir
C) Ek eylem
D) İşaret zamiri  

E) Belgisiz sıfat

Çözümü

Durum zarfına örnek yok.
Belgisiz zamir — biri
Ek eylem — evveldi, beyaz bir kitap (idi)
İşaret zamiri — bundan
Belgisiz sıfat — bir (gün...)
Cevap A


20. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "edatkullanılmamıştır?
A) Ben sana mecburum bilemezsin
İçimi seninle ısıtıyorum
B) Ağlama benim için Türkiye'm
Ağlamayın yıldızlarım, göğüm
C) Sen orada tutarsın soluğunu, ben burada
Bir haber değmiş sanki kanatlarına kuşların
D) Dalların zirvesindeyiz ancak,
Yarı yoldan ziyade yerden uzak
E) Bizden evvel buraya inen üç dört arkadaş
Kurmuştular tutuşan ocağa karşı bağdaş


Çözümü

A'da — senin-ile
B'de — için
C'de — sanki
D'de — "ancak" dizelerde iki cümleyi bağladığı için bağlaçtır.
E'de — ocağa karşı
Cevap D


Sayfanın çözümsüz hali için tıklayınız.

İlgili Sayfalar

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.