Şiir Bilgisi Karma Test 5

1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen söz sanatı yoktur?
A) Âdemde tahammül mü kor ey gözleri ahu (teşbih)
B) Felekler yandı ahımdan muradım şem’i yanmaz mı (mübalağa)
C) Ey Fuzuli eyledi her derde derman ol tabib (tecrit)
D) Katre katre deme kandır ki çıkar çeşmimden (tezat)
E) Ya Râb belâ-yı aşk ile kıl aşina beni (nida)

Ala gözlerini sevdiğim dilber 
Kokuya benzettim güller içinde
İnceciktir belin hilâldir kaşın
Selviye benzettim dallar içinde
2. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez
A) Dilin alışılmış kalıpları yıkılmaya çalışılmıştır.
B) Uyak düzeni "abcb" biçimindedir.
C) Koşma türünün özelliklerini taşımaktadır.
D) Redif vardır.
E) Benzetme sanatından yararlanılmıştır.

Çekil bu gölgeli yolda gezinme
Bahar! Bakışların yine pek sarhoş
Yanılıp gönlüme misafir inme
Kapısı kilitli, mihrabı bomboş
3. Bu dizelerde öne çıkan söz sanatları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Teşhis, istiare
B) İrsalimesel, tecahülüarif
C) Teşhis, teşbih
D) Teşbih, irsalimesel
E) Tecahülüarif, istiare

Çeşitli çiçekler yeşil yapraklar
Renklerin içinde nakşını saklar
Karanlık geceler aydın şafaklar
Uyanır cüml'âlem sen varsın orda
4. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Lirik nitelikler taşır.
B) II. ve IV. dizelerde ulama vardır.
C) Hepsinde redif kullanılmıştır.
D) Ölçüyü tutturmak için ünlü düşmesine başvurulmuştur.
E) Dizelerin tümü 6+5 duraklıdır.

Aylar tepe, yıllar dağ zincirleri
Zirveler aşarsın haberin olmaz
Dur durak bilmeden doğuştan beri
Mezara koşarsın haberin olmaz
5. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Lirik nitelikler taşır.
B) Redife yer verilmiştir.
C) Farklı uyak türleri kullanılmıştır.
D) Benzetmeye yer verilmiştir.
E) Çapraz kafiye kullanılmıştır.

Telmih; herkesçe bilinen bir hikayeyi, tarihî bir olayı ya da kahramanı işaret etmek, hatırlatmak demektir.
6. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde telmih sanatı yoktur?
A) Toprağın Habil'i kabul ettiği
Şüphesiz yüzünün yumuşaklığından
B) Sermayesi olan gider kârına
Bugünki işini ḳoyma yarına
C) Dâvut Nebi sadasından çekildi
Saz çalmayan telin kadrin ne bilsin
D) Ger olduysa asâ ejder adûya dest-i Mûsâ'da
Olurdu düşmana sözüm ana nispet bir ejderha
E) Terk-i zemîn edip semâya İsâ
Ahmed-i Muhtar'ın uğruna gitti

7. Aşağıdakilerin hangisinde farklı bir uyak kullanılmıştır?
A) Hiç eksik olmaz onun etrafında bebekler
Biri koşup atlarken diğeri emekler
B) Fakat kahvede bir uyuz tazı var
Biraz hancının ördeği kazı var 
C) Kulaklarımda hep senin sesin
Gözümde, gönlümdesin
D) Çiçeği altın yaldız, suyu telli pulludur
Ay ve güneş ezelden iki İstanbulludur
E) Yaklaş, derinleşmeden alnımdaki çizgiler
Ancak bu hasta ruhum senden bir şifa diler

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ayraç içinde verilen söz sanatı yoktur?
A) Her dertsizden umma Fuzuli devâ-yi derd
Sabr eyle ol ki derd virübdür devâ virür (irsalimesel)
B) Kirpiklerin oktur kaşların keman
Seven âşıklara vermezsin aman (teşbih)
C) Bir gün doludizgin boşanan atlarımızla
Yerden yedi kat arşa kanatlandık o hızla (mübalağa)
D) Gök masmavi bu sabah,
Güzel şeyler düşünelim diye (istifham)
E) Hem kadeh hem bâde hem bir şûh sâkîdür gönül
Ehl-i aşkın hasılı sâhib-mezâkıdur gönül (tenasüp)

Dadaloğlu der ki belim bükülür
Gözümün gevheri yere dökülür
Yalnız taştan duvar olmaz yıkılır
Koç yiğide emmi dayı el gerek
9. Altı çizili söz ile yapılan edebî sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tecahülüarif
B) İrsalimesel
C) Telmih
D) Teşhis
E) Hüsnütalil

10. Aşağıdakilerin hangisinde uyak kullanılmamıştır?
A) İç bâdeyi gülşende ne derlerse desinler
Âlemde sen eğlen de ne derlerse desinler
B) Ben uzun sevdaların bir çekilmiş yasıyım
Kalbi matemle dolu bir hicran hastasıyım
C) Vazgeç Allah için bu davadan
Fâriğ ol bî-netice davadan
D) Sevmek... Delicesine, deliler gibi sevmek!
Kuş uçar gibi sevmek, gök gürler gibi sevmek!
E) Bir çocuk inancıyla inanarak, kanarak
Ve bir günahkâr fani azabile yanarak

Dolaşmaz biliyorum dudaklarında adım
Başka bir ad haykırır göğsünde çırpınışlar
Ben bir aşkın uğruna bir gençliği harcadım
Senin kor gözlerinde her gün başka hayal var
11. Bu dizeler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Konusunun karşılıksız aşk olduğu
B) Ahenk unsuru olarak redife yer verildiği
C) Farklı uyak türlerinin kullanıldığı
D) Nazım şeklinin koşma olduğu
E) Yalın bir anlatımının olduğu

12. Aşağıdaki dizelerden hangisinin ötekilerden farklı bir gelenek içinde yazıldığı düşünülebilir?
A) Bu dünya mülk olmaz yoksula baya
İnsansın kararda durabilmezsin
B) Gözlerin şemstir gün yüzün kamer
Seni seven yiğit zekatın umar
C) Ömer onun için eylerim figan
Döker nem yerine didelerim kan
D) Halk içinde çıkıp tafralar satıp
Söyleyim der isen ödünç akçe ver
E) Boy boy insan gölgeleri kımıldar
Güneşi içmiş kaldırımlarda

Yoluyor ağaçların saçlarını
Altın tarağıyla tarayarak güz
Işıktan çemberi kırılan gündüz
Çeviriyor hüzün topaçlarını
13. Bu dizeler ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Doğaya özgü ögelerden yararlanılmıştır.
B) Teşhis sanatına yer verilmiştir.
C) Anlam, şiirselliğe tercih edilmiştir.
D) İmgelere yer verilmiştir.
E) Sarma kafiye düzeninde yazılmıştır.

14. Aşağıdaki dizelerin hangisi bir taşlamadan alınmış olamaz?
A) Sadrazam eyleseler bir seyisi
Ölmüş eşek arar nalın sökecek
B) Görmedim hiçbir çalışır Hazret-i Mevlâ için
Herkesin cehdi cihânda bir kuru gavgâ için
C) Necasete müştak olan kargalar
Gül bahçesinin kadrini ne bilsin
D) Halk bilmiyor dini şer’i sünneti
Bozuldu sikkenin tuncuna kaldı 
E) Dost kapısı kilididir doğruluk
Dosta inayeti elden bırakma

Gaiplerden bir ses geldi: Bu adam,
Gezdirsin boşluğu ense kökünde
Ve uçtu tepemden birdenbire dam
Gök devrildi, künde üstüne künde
15. Bu dörtlükte kullanılan uyak türü aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Yarım uyak
B) Tam uyak
C) Zengin uyak
D) Tunç uyak
E) Cinaslı uyak

Ne atom bombası
Ne Londra Konferansı;
Bir elinde cımbız,
Bir elinde ayna;
Umurunda mı dünya!
16. Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Eleştirel bir yaklaşım içermektedir.
C) Benzetmeye yer verilmiştir.
D) İmgelere dayalı bir anlatım içerdiği
E) Somutlamaya başvurulmuştur.

Bay olan bakmaz gedâya ta'n ile ibrettedir
Sırrını nâdâna açmaz fukarâ gayrettedir
Şimdi söz câhillerindir âlimler hayrettedir
Gûşeye cümle çekildi hep sükût üstündedir
17. Bu dörtlük, içerik açısından aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek verilebilir?
A) Epik   B) Satirik   C) Lirik   D) Didaktik   E) Pastoral

18. Aşağıdakilerin hangisinde farklı bir uyak kullanılmıştır?
A) Salkım söğütlerle yeşillenir ellerin
Bir ambar dolusu buğdaydır alın terin
B) Ölüm var dünyada yok imiş murat
Günbegün artıyor türlü meşakkat
C) Âlemi tan eder yanına varsan
Seni de yanıltır mesele sorsan
D) Veysel bu gurbetlik kâr etti cana
Karıştır göçünü ulu kervana
E) Dedim ala nedir dedi gözümdür
Dedim şeker nedir dedi sözümdür

Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib
Kılma derman kim helakim zehri dermanındadır
19. Bu beyitteki söz sanatları aşağıdaki dizelerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Teşhis, tenasüp, mecazımürsel
B) Leffüneşir, tenasüp, tezat
C) İrsalimesel, tezat, istifham
D) Mübalağa, leffüneşir, tevriye
E) Tevriye, tezat, tenasüp

Var bir derdim ki çok dermandan artıktır bana
Koy beni derdimle derman eyleme var ey hakim

Bu dizelerde tekrarlanan "var" sözcüğü ilk önce "bulunma" anlamında sonra da "var-" eyleminin ikinci tekil kişi emir kipiyle çekimlenmiş haliyle -var git anlamıyla- kullanılmıştır.
20. Buna göre "var" sözcüğüyle yapılan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tevriye
B) Kinaye
C) Cinas
D) Tezat
E) Tenasüp




Cevaplar

1.D  2.A  3.A  4.C  5.A  6.B  7.D  8.D  9.B  10.C  11.B  12.E  13.C  14.E  15.D 16.B  17.B  18.C 19.B  20.C

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Desteğiniz bizim için önemli. Daha iyi içerikler üretebilmemiz için hem "Takip Et" butonuna tıklayarak hem de yorumlarınızla bize destek olabilirsiniz. Ayrıca sayfaya daha rahat ulaşmak için sayfamızı sık kullanılanlar klasörüne eklemeyi unutmayınız.