AYT Edebiyat

Kuloğlu Mustafa

  • 17. yüzyıl saz şairi.
  • Asıl adı Mustafa'dır.
  • Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur.
  • 16. yüzyılın sonlarında doğup 17. yüzyılın ortalarında öldüğü tahmin edilmektedir.
  • IV. Murat'a yakın olan ozan, Padişah'ın ölümünden sonra Cezayir'e sürülmüş; Sultan İbrahim öldükten sonra İstanbul'a dönebilmiştir.
  • Kuloğlu, başta Gevheri olmak üzere birçok şairi etkilemiştir.
  • Âşık Ömer'in Şairname adlı eserine göre yaşadığı dönemde yaygın bir şöhrete sahiptir.
  • Şöhretine ve şairlikteki kabiliyetine rağmen çok az şiiri günümüze gelebilmiştir.
  • Şiirlerinde aşk ve kahramanlık konuları önemli bir yer tutar.
  • Aruzla yazılmış şiirleri olsa da sade bir dille söylediği âşık tarzı şiirlerinde daha başarılıdır.

TYT Türkçe / AYT Edebiyat Konu Anlatımı İndir



Sayfamızdaki ders notlarını shopier.com üzerinden güvenle indirebilirsiniz!

AYT EDEBİYAT DERS NOTLARI (PDF)

Şiir Bilgisi

Dosya şu başlıklardan oluşmaktadır:
Giriş / Şiir ve Zihniyet, Şiirde Gelenek, Şiir Dili, İmge, Şiirde Tema ve Konu, Şiirde Yapı (Nazım Birimi, Nazım Şekli ve Nazım Türü), Şiirde Ahenk (Ölçü, Uyak-Redif, Uyak Çeşitleri, Uyak Düzenleri, İç Kafiye, Aliterasyon-Asonans, Tekrir, Cinas, Akis) ve Şiir Türleri.
22 sayfadan oluşan dosyayı bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Edebi Sanatlar

Otuz söz sanatı 200'den fazla örnekle açıklanmıştır. 27 sayfadan oluşan dosyayı bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.

Tarık Dursun K. (1931-2015)

Tarık Dursun K.
  • Öykü ve roman yazarı, yayıncı.
  • Tam adı Tarık Dursun Kakınç'tır.
  • 26 Mayıs 1931 tarihinde İzmir'de doğdu.
  • 1939'da evi terk eden babası nedeniyle çocukluğu sıkıntı içinde geçti.
  • Ortaokulu dışarıdan sınavlara girerek bitirdi. Sonrasında okuyamadı.
  • Bu yıllarda Çocuk dergisinin yayın yönetmeni Ahmet Muhip Dıranas ile tanıştı. Dıranas’ın yönlendirmesiyle derlediği masallar imzasız olarak yayımlandı.

Dedi Hep Çektiğim Dil Yarasıdır

Dedim dilber didelerin ıslanmış
Dedi çok ağladım sel yarasıdır
Dedim dilber yanakların dişlenmiş
Dedi zülfüm değdi tel yarasıdır

Cümle Çözümleme 1

Örnek 1

Dar kapısından başka aydınlık girecek hiçbir yeri olmayan dükkânında tek başına gece gündüz kıvılcımlar saçarak çalışan Koca Ali, tıpkı kafese konmuş terbiyeli bir aslanı andırıyordu.

andırıyordu → yüklem
Dar kapısından başka aydınlık girecek hiçbir yeri olmayan dükkânında tek başına gece gündüz kıvılcımlar saçarak çalışan Koca Ali → özne
tıpkı kafese konmuş terbiyeli bir aslanı → belirtili nesne

→ Yapısı bakımından girişik birleşik cümle
→ Yüklemin yerine göre kurallı cümle
→ Yüklemine göre fiil cümlesi
→ Anlamına göre olumlu cümle

Edebiyat Sandığı

Aşk, ihtiras, ihanet, cinayet, ayrılık, sürgün, hapis, intihar teşebbüsü ne arasanız var, edebiyat dünyasında. Yanlış anlaşılmasın, romanlardan bahsetmiyorum. Bahsettiğim şair ve yazarların kendi hayatı.
Bir TM sınıfında konumuz Yahya Kemal Beyatlı idi. İlk on dakika gayet ciddi ders dinleyip asık suratlarıyla notlar alıyorlardı. Ne zaman ki Yahya Kemal'in Nazım Hikmet'in annesiyle olan gönül ilişkisine değindim, işte o zaman gözler ışıldamaya başladı. Şaşkınlıktan birbirlerini dürtüp bakakaldılar.

Dostun Gülü Yaralar Beni

16.yüzyıl halk ozanı Pir Sultan Abdal hakkındaki bilgiler, halk arasında dolaşan rivayetlerden ibarettir. Bu büyük ozan, rivayete göre Safevi taraftarlığı nedeniyle 1560'ta Sivas’ta Hızır Paşa tarafından astırılmıştır.
Efsaneye göre Pir Sultan'ın idamını seyretmeye gelenler, Hızır Paşa'nın emri üzerine ellerine birer taş alıp beklemeye başlar. Ozanın musahibi Ali Baba da kalabalığın arasındadır. Emre göre Pir Sultan, darağacına doğru yürürken taşlanacak, Paşa'nın emrine uymayanların da başı vurulacaktır. Fakat atılan taşların hiçbiri Pir Sultan’a değmez. Ali Baba da diğerleri gibi bu buyruğa uymak zorunda olduğunu düşünür. Ancak taş atmaya gönlü razı olmayınca elindeki gülü taş atar gibi Pir Sultan'a doğru fırlatır. Bunu gören Pir Sultan ise pek üzülerek aşağıdaki dizeleri söyler:

Cümlede Anlam Çıkmış Sorular 5

Keşişler, dünyanın tarihini anlatmayı hiçbir zaman bitiremediler çünkü her defasında dünyanın yaratılması ile işe başladılar.
1. Bu cümlede keşişlerin tutumuna dair yapılan eleştiri aşağıdakilerden hangisidir? (2020)
A) Kendilerinden öncekilerin geldiği noktadan devam etmek yerine sürecin başını açıklamayı iş edinmeleri
B) İnsanın varlık sebebinin ancak varoluşun ilk dönemlerini öğrenmekle kavranabileceğine inanmaları
C) Dünyanın tarihini insanlık tarihinden tamamen ayrı bir çalışma alanı olarak görmekte ısrar etmeleri
D) Dünyanın yaratılışını anlamayı, insanlığın sonradan katettiği mesafeyi anlatmaktan daha önemli görmeleri
E) Yaratılışına dair tartışmalara odaklanıp dünyanın birey tarafından nasıl kurgulandığını atlamaları

İlgi Zamiri ile Sıfat Yapan -ki Ayrımı

İlgi Eki (Zamiri)
  • Adların yerini tutan "-ki" ekine ilgi zamiri denir. 
  • İlgi zamiri, belirtili isim tamlamalarında tamlanan durumundaki adın yerini tutar: