Beş Hececiler

Faruk Nafiz Çamlıbel

• Faruk Nafiz Çamlıbel, Orhan Seyfi Orhon, Yusuf Ziya Ortaç, Halit Fahri Ozansoy ve Enis Behiç Koryürek’in oluşturduğu şairler topluluğu.
• Eserlerini genel olarak Milli Edebiyat Akımının üç temel ilkesi olan "dili sadeleştirme, hece ölçüsünü kullanma ve halka yönelme" anlayışına uygun olarak verdiler.
• Edebiyatın hemen her türünde eser vermelerine karşın daha çok şiirleriyle tanındılar.
• Hemen hepsi sanat yaşamlarına aruzla yazdıkları aşk şiirleriyle başladılar. 
• Daha sonra özellikle Ziya Gökalp'in etkisiyle şiirlerini hece ölçüsü ve sade bir Türkçe ile yazdılar.
• Beş Hececilerin aruzdan heceye geçişleri kesin çizgilerle olmaz. Hece vezniyle şiir yazmaya başlamalarına rağmen zaman zaman aruza dönerler.
• Şiirlerinde yurt güzelliklerini ve Anadolu insanını romantik bir duyarlılıkla işlediler.
• Anadolu'yu ele alış şekilleri realist değil romantiktir. 
• Beş Hececiler, Mehmet Emin Yurdakul ve Ziya Gökalp’in kuru bir söyleyişe sahip olan didaktik şiir anlayışını, Anadolu romantizmiyle lirik bir yapıya dönüştürmüştür.

Faruk Nafiz Çamlıbel (1898 - 1973)

• Beş Hececilerin en güçlü şairi olarak kabul edilen Faruk Nafiz, edebiyatın hemen her türünde eser vermesine rağmen daha çok şiirleriyle tanınır. 
• Şiire aruzla başlayan Faruk Nafiz'in sanatını iki döneme ayırmak mümkündür. İlk dönem şiirlerinde sevda peşinde koşan bir aşk şairidir.  
• Anadolu'yu yakından tanıma fırsatı bulduğu 1922 yılı, sanatçı için bir dönüm noktası olur. 1922'de çalıştığı gazetenin temsilcisi olarak Ankara'ya giden şair, ardından Kayseri Lisesi'ne edebiyat öğretmeni olarak atanır ve 1924'e kadar Kayseri'de kalır.
• Bu tarihten sonra hece ölçüsü ve sade bir Türkçeyle “memleket şiirleri” yazacaktır.
• 1925 yılında Ankara'dan Kayseri’ye gidişin izlenimlerini anlatan ünlü "Han Duvarları"  şiirini  yazar.
• 1926'da Hayat mecmuasında yayımlanan "Sanat" şiiri ile yeni sanat anlayışını bir beyanname haline getirir. 
• Millî Eğitim Bakanlığının desteğiyle 1926 yılından itibaren Hayat adlı bir dergi çıkarmaya başlayan Faruk Nafiz, derginin ilk sayısında “Çoban Çeşmesi” adlı ünlü şiirini yayımlar. 
• Çeşitli mizah dergilerinde 800'den fazla mizahi şiiri yayımlanan Faruk Nafiz'in mizah yazarlığı yönü de vardır. 

Eserleri:

• Şiir Kitapları: Şarkın Sultanları, Dinle Neyden, Gönülden Gönüle, Çoban Çeşmesi,  Suda Halkalar, Bir Ömür Böyle Geçti, Elimle Seçtiklerim, Boğaziçi Şarkısı, Tatlı Sert (mizahi şiirler), Akıncı Türküleri, Akarsu, Heyecan ve Sükun, Zindan Duvarları  (kıtalar), Han Duvarları
• Oyunları: Bir kısmı tercüme ve adaptasyon olmak üzere yirmi tiyatro eserine imza atan Faruk Nafiz'in öne çıkan oyunları şunlardır: Canavar, Akın, Özyurt, Yayla Kartalı, Kahraman, Ateş
• Roman: Yıldız Yağmuru

👉 Faruk Nafiz Çamlıbel hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.  

Orhan Seyfi Orhon (1890 - 1972)

• İstanbul doğumlu olan sanatçı, Darülfünun Hukuk mezunudur. 
• Yusuf Ziya Ortaç ile veya tek başına çok sayıda mizah, edebiyat, fikir, aktüalite ve magazin dergisi çıkardı. Birlikte çıkardıkları mecmuaların en önemlileri bir siyasî-mizah dergisi olan Akbaba ve haftalık Türkçü Fikir ve Sanat mecmuası olan Çınaraltı’dır.
• İlk dönem şiirlerini aruz ölçüsü ile yazdı. 
• Bu dönemde özellikle "Fırtına ve Kar" adlı uzun şiiri ile tanındı.
• Ziya Gökalp'in etkisiyle aruzdan heceye geçerek dilini sadeleştirdi.
• Milli Edebiyat anlayışına ait ilk denemelerini Türk Yurdu ve özellikle Yeni Mecmua’da yayımladı.
• Hece ölçüsüyle yazdığı manzum masal "Peri Kızıyla Çoban Hikayesi" adlı eseri sade Türkçenin başarılı örneklerinden biri kabul edildi.
• Mizahi şiir ve yazılarında "Fiske" takma adını kullandı. 
• Şairin yirmiden fazla şiiri değişik bestekarlar tarafından bestelenmiştir. 
• Roman türünde eser veren yazarın tek romanı Çocuk ve Adam'dır. Yazar bu eserde 1920'ye kadarki hayatını anı-roman tarzında kaleme almıştır.

Eserleri

• Şiir Kitapları: Fırtına ve Kar, Peri Kızıyla Çoban Hikayesi, Gönülden Sesler, O Beyaz Bir Kuştu, Kervan, İstanbul'un Fethi, İşte Sevdiğim Dünya
• Roman: Çocuk Adam
• Mizah ve Hiciv: Asri Kerem, Fiskeler, Hicivler, Düğün Gecesi
• Deneme ve Fıkra: Dün Bugün Yarın, Kulaktan Kulağa

👉 Orhan Seyfi Orhon hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

Yusuf Ziya Ortaç (1895 - 1967)

• Beş Hececi şairlerden, mizah yazarı, yayımcı, milletvekili.
• Şiir, tiyatro, roman, hatıra, gezi ve fıkra gibi birçok türde eser verdi. Buna rağmen daha çok şair, mizah ve hatıra yazarı olarak tanınmaktadır. 
• Birçok dergi çıkarsa da Yusuf Ziya adı, Cumhuriyet tarihinin en önemli "siyasi mizah" dergilerinden bir olan Akbaba ile bütünleşmiştir. 
• 1914 yılında bir derginin açtığı şiir yarışmasında birinci seçilmesinden sonra edebiyat dünyasına ilk adımını attı. İlk şiirlerini aruz ölçüsüyle yazdı.
• Ziya Gökalp'le tanıştıktan sonra - dönemin pek çok genç şairi gibi - hece ölçüsüyle Milli Edebiyat anlayışına uygun şiirler yazmaya başladı. 
• Birinci Dünya Savaşı yıllarında şiire başlayan pek çok şair gibi onun şiirlerinde de  vatan ve millet sevgisi, kahramanlık gibi temalar geniş yer tutar. 
• Tiyatro eserleri de yazan Yusuf Ziya'nın en önemli oyunu "Binnaz" adlı trajedisidir. Binnaz, Cumhuriyet dönemi edebiyatının hece ölçüsü ile yazılan ilk piyesidir.

Eserleri:

• Şiir: Akından Akına, Aşıklar Yolu, Şairin Duası, Şen Kitap, Cenk Ufukları, Yanardağ,  Kuş Cıvıltıları, Bir Rüzgar Esti
• Tiyatro: Binnaz, Nâme, Kördüğüm, Nikahta Keramet
• Roman: Meşhedi Ankara'da, Göç, İsmet İnönü-Bir Hayatın Romanı, Üç Katlı Ev, Kürkçü Dükkanı, Şeker Osman
• Hatıra: Portreler, Bizim Yokuş.
• Gezi: Göz Ucu ile Avrupa

👉 Yusuf Ziya Ortaç hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

Halit Fahri Ozansoy (1891 - 1971)

• Şair, yazar, gazeteci, öğretmen.
• Birçok türde eser verse de daha çok "Beş Hececi" şairlerden biri olarak tanındı.
• İlk şiirlerinde gerek dil gerek duyuş bakımından Fecriati edebiyatının etkisi görülür.
• Milli Edebiyat Akımının öncü isimleri Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp ile tanıştıktan sonra sanat anlayışı değişmeye başlar.
• Yeni Mecmua'da heceyle yazdığı şiirlerin yayımlanmasıyla bu dergide bir araya gelen hececilerin arasına katılmış olur.
• Birinci Dünya Savaşı yıllarında birçok şair gibi o da milli duyguları öne çıkaran kahramanlık şiirleri yazdı. "Cenk Duyguları" (1917) adlı ilk şiir kitabı bu dönemin ürünüdür.
• 1921'de ünlü "Aruza Veda" adlı şiirini kaleme alır. Ancak o da arkadaşları gibi aruzu tam olarak bırakamayacak zaman zaman aruzla şiirler yazmaya devam edecektir.
• 1931'de yayımladığı "Balkonda Saatler" adlı kitabıyla heceye tam anlamıyla yönelen şair zaman zaman serbest şiiri de denemiştir.
• Hemen hepsi manzum olan oyunlarını milli edebiyata uygun bir anlayışla yazmıştır.  Ozansoy özellikle Baykuş, Bir Dolaptır Dönüyor, Hayalet ve İlk Şair isimli eserlerinde halk kültürü motiflerinden istifade etmiştir.

Eserleri:

• Şiir: Cenk Duyguları, Efsaneler, Bulutlara Yakın, Gülistanlar Harabeler,  Paravan,  Balkonda Saatler, Sulara Dalan Gözler, Hep Onun İçin, Sonsuz Geceleri Ötesinde
• Tiyatro: Baykuş (aruz), İlk Şair, Sönen Kandiller, Nedim, On Yılın Destanı, Hayalet,  Bir Dolaptır Dönüyor. 
• Roman: Sulara Giden Köprü, Aşıklar Yolunun Yolcuları
• Hatıra: Edebiyatçılar Geçiyor, Darülbedayi Devrinin Eski Günlerinde, Eski İstanbul Ramazanları, Edebiyatçılar Çevremde

👉 Halit Fahri Ozansoy hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

Enis Behiç Koryürek (1893 - 1949)

• Beş Hececi şair, diplomat.
• Şiire lise yıllarında başladı. 1913’ten itibaren ilk şiirleri dönemin önemli dergilerinden biri olan Şehbâl'de yayımlandı. Aruz ölçüsü ile yazdığı bu dönem şiirlerinde Arapça-Farsça sözcüklerle dolu ağır bir dil kullandı. 
• Balkan Savaşı yenilgisi nedeniyle yazdığı ünlü “Vatan Mersiyesi” ile vatanın düştüğü içler acısı durumu anlattı (1913).
• Daha sonra şiirlerini hece vezni ve sade bir dille yazarak Ziya Gökalp’in önderliğini yaptığı Milli Edebiyat saflarına geçti. 
• "Hecenin Beş Şairi"nden biri olarak tanındı.
• Böylece aruzdan heceye geçen şair, savaş yıllarında milli heyecanı dile getiren epik şiirler kaleme aldı. Bunları, Miras adlı kitabında topladı (1927).
• Eserleri: Miras (şiir), Varidat-ı Süleyman (şiir)

👉 Enis Behiç Koryürek hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayınız.

👉 Beş Hececiler Çıkmış Soruları Çöz

İlgili Sayfa

• Milli Edebiyat

Not: Yararlanılan kaynaklar için Kaynakça sayfamıza bakabilirsiniz!